آپارتمان نشینی شیـرین با رعـایت حقوق شـهروندی

به گزارش آریا بلاگ، کاهش جمعیت روستایی، افزایش جمعیت شهری و مهاجرت به کلانشهرها آپارتمان نشینی را به پدیده ای غیرقابل اجتناب بدل نموده است.

آپارتمان نشینی شیـرین با رعـایت حقوق شـهروندی

جهت دریافت خدمات آلاچیق حیاط منزل با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. هر گونه خدمات طراحی و اجرای آلاچیق های مختلف را به ما بسپارید.

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، تا همین سه دهه قبل، مفهوم آپارتمان نشینی به مناطق بسیار محدودی از کلانشهرها خلاصه می شد، اما حالا برج های سر به فلک کشیده، بسیاری از شهرها را به تصرف خود درآورده است. این روزها دیگر آپارتمان نشینی به پدیده غیرقابل گریزی بدل شده که با زندگی شهرنشینی گره خورده است.

خانه های کوچک و عظیم با حیاط های پردرخت، رفته رفته جایشان را به آسمانخراش ها داده اند. بسیاری از کوچه ها به مرحله ای رسیده اند که دیگر نور خورشید به آنها نمی رسد. پنجره را که باز کنی، خبری از طبیعت زنده نیست و تا چشم کار می نماید فقط منظره آپارتمان های کناری پیداست.

اینها جبر جغرافیایی زندگی در مناطق شهری است که بیشتر ساکنان کلانشهرها را به سمت زندگی در آپارتمان ها هل می دهد، ولی با این وجود باز هم می گردد این اتفاق غیرقابل اجتناب را به شکل علمی تری مدیریت و زندگی در آپارتمان ها را به تجربه ای شیرین بدل کرد.

آپارتمان نشینی به روایت تاریخ

اگر تعریف آپارتمان را به بناهای چند طبقه محدود کنیم، آپارتمان نشینی در ایران، چندین قرن سابقه دارد، چون ساخت خانه های چند طبقه در بسیاری از نقاط کشور مثل بوشهر، چندان هم عجیب نبوده، ولی بدیهی است منظور ما از آپارتمان نشینی، پیدایش سبک جدیدی از زندگی است که در دوران صنعتی شدن جوامع به وجود آمده است.

با این تعریف می توانیم بگوییم اولین آپارتمان های کشور در تهران ساخته شده است. جالب است بدانید حدود 70 سال قبل، به افرادی که در محدوده شهر تهران حاضر می شدند که در آپارتمان زندگی نمایند، جوایزی هم تعلق می گرفت، چون آپارتمان نشینی را دروازه ورود به دنیای تجدد و مدرنیته تلقی می کردند و به همین دلیل، حاکمیت کوشش می کرد با ساخت آپارتمان به نوعی فرهنگ غربی را در جامعه ایرانی گسترش دهد. بلندترین برج تهران در دهه 20 شمسی در تهران ساخته شد. این برج 14 طبقه داشت و بیشتر به عنوان محلی برای معامله های تجاری شناخته می شد. پس از آن، برج های اداری و تجاری بیشتری در تهران ساخته شدند، اما آپارتمان نشینی به مفهومی که شهروندان در آنجا به طور دائم زندگی نمایند، در دهه 50 شمسی و در منطقه اکباتان تهران رونق گرفت.

با افزایش مهاجرت به کلانشهرها و بالا رفتن قیمت زمین مسکونی، آپارتمان نشینی در دهه 60 در ایران بسیار رونق گرفت. این پدیده زندگی شهرنشینی تا امروز نیز با سرعت به گسترش خود ادامه داده است.

هم اکنون بلندترین برج مسکونی تهران 56 طبقه دارد که در کنار برج های ساخته شده در تبریز، مشهد، شیراز و مازندران به عنوان مرتفع ترین برج های کشور شناخته می شوند.

آپارتمان نشینی را سیاه و سفید نبینیم

زندگی در برج های مسکونی مثل خیلی از الزامات زندگی شهرنشینی، معمولا پدیده ای از سر انتخاب نیست. محمد علی جهانبخش، جامعه شناس و مدرس دانشگاه، آپارتمان نشینی را بیشتر زاییده شرایط مالی جامعه می داند و می گوید: آپارتمان نشینی به خودی خود، نه فرصت است و نه تهدید، بلکه شرایط جامعه، شرایط مالی و محدود بودن زمین موجب می گردد آدم ها به سمت زندگی در آپارتمان کشیده شوند.

به اعتقاد او نباید آپارتمان نشینی را پدیده ای سیاه یا سفید ببینیم. اقتضای زندگی در دنیای مدرن، سبک جدیدی از زندگی را به آدم ها تحمیل می نماید. حال در این شرایط، این دیگر به خود فرد بستگی دارد که بخواهد از آپارتمان نشینی یک فرصت بسازد یا تهدید، زیرا زندگی در آپارتمان به ذات خود، خوب یا بد نیست.

آپارتمان نشینی از نگاه جهانبخش، پدیده ای است که از دنیای غرب به سایر کشورها سرایت نموده است. نهادینه شدن فرهنگ زندگی آپارتمان نشینی در ایران به گذر زمان احتیاج دارد، اما ما هم اکنون در دوران گذار قرار داریم و نوعی پس افتادگی فرهنگی در این حوزه احساس می گردد، یعنی محصول دنیای مدرن به کشور وارد شده، اما هنوز فرهنگ بهره مندی از آن کاملا نهادینه نشده است.

این که کوشش کنیم با فشار، ارعاب و در بازه ای کوتاه مدت، فرهنگ آپارتمان نشینی را جا بیندازیم، اتفاقی است که به باور این جامعه شناس تاثیر معکوس خواهد گذاشت، زیرا در نهادینه شدن هر فرهنگی، فعل دستوری جواب نمی دهد، بلکه باید با آموزش و فرهنگسازی در مسیری گام گذاشت که جامعه بتدریج تضادهای زندگی در آپارتمان را حل نماید تا فرهنگ جامعه با آپارتمان نشینی متناسب گردد.

آموزش حقوق شهروندی، پیش احتیاج آپارتمان نشینی

اگر همه ساکنان آپارتمان به حق و حقوق خود مطلع باشند و به حقوق دیگران تعرض ننمایند، آپارتمان نشینی به تجربه یک زندگی مسالمت آمیز در کنار همدیگر تبدیل می گردد.

جهانبخش، جامعه شناس و مدرس دانشگاه تاکید دارد: اگر حقوق شهروندی را به ساکنان آپارتمان ها گوشزد و در این حوزه فرهنگسازی کنیم، درگیری در زندگی آپارتمان نشینی کاهش پیدا می نماید و روابط همسایه ها تلطیف می گردد، اما وقتی ساکنان به حقوق شهروندی مطلع نباشند و احساس نمایند که می توانند همان آزادی های خانه پدری را با خود به آپارتمان بیاورند، آن وقت است که اختلاف و درگیری ایجاد می گردد.

در کلانشهرها به دلیل این که سابقه طولانی تری در آپارتمان نشینی دارند، به عقیده جهانبخش درگیری بین همسایه ها کمتر است، اما همان اطراف تهران و شهرستان ها که سابقه آپارتمان نشینی کمتری دارند، احتمال اختلاف نظر بین ساکنان واحدهای آپارتمانی بیشتر خواهد بود، زیرا در این شهرهای کوچک، هنوز تضاد بین زندگی به شیوه سنتی و اقامت در آپارتمان ها وجود خواهد داشت.

از آنجا که در اغلب آپارتمان ها، افراد با قومیت های مختلفی در کنار هم جمع می شوند، رعایت نشدن حقوق شهروندی و آشنا نبودن با این حقوق باعث خواهد شد این افراد به دلیل اختلاف های فرهنگی که با هم دارند، نتوانند همدیگر را درک نمایند.

به همین دلیل به باور جهانبخش باید در تنظیم قراردادهای اجاره و خرید آپارتمان، حقوق شهروندی را به افراد آموزش دهند. مثلا هنوز خیلی ها نمی دانند قانون استفاده از مشاعات ساختمان چگونه است.

بنابراین طبیعی است وقتی ساکنان از موضوعی اطلاع ندارند، مدام سوءتفاهم و دلخوری پیش بیاید. وقتی این آموزش ها نباشد، کنار هم زندگی کردن به تشدید اختلاف منجر می گردد، ولی وقتی فرهنگ آپارتمان نشینی آموزش داده گردد، آن وقت می تواند به تحکیم صمیمیت ها برسد.

ردپای سنت ها در زندگی مدرن آپارتمان نشینی

وقتی قانون حاکم باشد و همه به قوانین احترام بگذارند، آن وقت خود ساکنان بهترین قاضی اعمال یکدیگر می شوند. دکتر محمد صادق مهدوی، جامعه شناس و استاد دانشگاه خاطرنشان می نماید: کاهش جمعیت روستایی، افزایش جمعیت شهری، افزایش مهاجرت به کلانشهرها و محدود بودن جغرافیای شهرها، آپارتمان نشینی را در ایران سرعت بخشیده است.

نکته جالبی که مهدوی به آن اشاره می نماید، انتقال سبک زندگی سنتی به سبک زندگی آپارتمان نشینی در ایران است: گفته می گردد متوسط زیر بنای هر واحد آپارتمانی در کشور آلمان، حدود 55 مترمربع است، اما در کشور ما شاهد بودیم اوایل انقلاب، سطح زیر بنای هر واحد آپارتمانی در ایران به 150 مترمربع می رسید، حتی هم اکنون هم سطح زیربنای هر واحد مسکونی، 90 مترمربع ارزیابی می گردد که باز هم به نسبت کشورهای توسعه یافته متراژ زیادی است.

به گفته مهدوی، در فرهنگ ایرانی، مهمان بکرات می آید و حتی گاهی مهمان در زمان شب هم در خانه میزبان می ماند و ایرانی ها به زندگی در خانه هایی با متراژ بالا نیز عادت دارند. همه این فرهنگ های گذشته به نوعی در زندگی آپارتمان نشینی مدرن ما هم متبلور شده است.

این که دریافت پول شارژ ساختمان برای خیلی از مدیران ساختمان به یک دغدغه تبدیل شده، دلیل واضحی است که به گفته مهدوی هنوز فرهنگ زندگی در آپارتمان ها در کشور ما جا نیفتاده است.

اصلاح این فرهنگ و نهادینه شدن سبک زندگی آپارتمان نشینی، به عقیده این جامعه شناس، حداقل به گذشت سه نسل احتیاج دارد: به نظر می رسد حداقل 60 سال دیگر باید زمان بگذرد تا فرهنگ آپارتمان نشینی در ایران نهادینه گردد. در این راستا باید از سوی رسانه ها، نهادهای فرهنگساز، مدارس، دانشگاه ها و خلاصه هر جایی که امکان آموزش وجود دارد، فرهنگسازی صورت بگیرد تا این فرآیند اجباری و زمانبر را با تنش کمتری طی کنیم.

بهره بردن از تجربیات کشورهای پیروز و آموزش همگانی، راهکاری است که قطعا می تواند فرآیند نهادینه کردن فرهنگ آپارتمان نشینی را در بازه کوتاه تری در کشور ما به نتیجه برساند؛ اتفاقی که جز با عزم ملی و اجماع همگانی میسر نخواهد بود.

منبع: جام جم

بازگشت به سایر رسانه ها

منبع: تسنیم
انتشار: 11 اردیبهشت 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: ariyablog.ir شناسه مطلب: 2551

به "آپارتمان نشینی شیـرین با رعـایت حقوق شـهروندی" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "آپارتمان نشینی شیـرین با رعـایت حقوق شـهروندی"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید