راهنمای جامع مهاجرت به کانادا از طریق برنامه های روستایی و شمالی: از RNIP تا RCIP
به گزارش آریا بلاگ، دولت کانادا با هدف توزیع متوازن جمعیت و تقویت اقتصادی جوامع کوچکتر، برنامههای مهاجرتی ویژهای را برای مناطق روستایی و شمالی این کشور طراحی کرده است . این مسیرها که با برنامه آزمایشی مهاجرت روستایی و شمالی (RNIP) آغاز شدند، اکنون به برنامههایی دائمی و تکاملیافته تبدیل شدهاند . این گزارش به بررسی جامع این برنامهها، شرایط مورد نیاز، مراحل درخواست و آخرین تغییرات آن میپردازد.
اگر علاقمند به سفر با بهترین تور کانادا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم تور کانادا از تورنتو، مونترال و آبشار نیاگارا دیدن کنید و بهترین تجربه سفر را داشته باشید.
از برنامه آزمایشی تا اقامت دائم: تحول RNIP به RCIP و FCIP
برنامه آزمایشی مهاجرت روستایی و شمالی (Rural and Northern Immigration Pilot - RNIP) که در سال 2019 راهاندازی شد، یک برنامه موفق برای جذب نیروی کار ماهر به جوامع کوچکتر بود . با توجه به موفقیت این طرح، دولت کانادا پس از پایان دوره آزمایشی آن در تاریخ 31 آگوست 2024، دو برنامه جدید و دائمی را معرفی کرد :
- برنامه مهاجرت جوامع روستایی (Rural Community Immigration Pilot - RCIP): این برنامه جانشین اصلی RNIP است و با هدف جذب مهاجران ماهر برای رفع کمبودهای اقتصادی و جمعیتی در جوامع روستایی انگلیسیزبان یا دوزبانه طراحی شده است .
- برنامه مهاجرت جوامع فرانکوفون (Francophone Community Immigration Pilot - FCIP): این برنامه به طور موازی با RCIP اجرا میشود و بر جذب مهاجران فرانسویزبان به جوامع فرانکوفون خارج از استان کبک تمرکز دارد تا به رشد اقتصادی و تقویت فرهنگ فرانسوی کمک کند .
هدف اصلی این برنامهها، پر کردن شکافهای بازار کار، مقابله با کاهش و پیری جمعیت در این مناطق و ایجاد مسیری مستقیم برای اخذ اقامت دائم کانادا برای متقاضیان واجد شرایط است .
شرایط اصلی فدرال برای متقاضیان (RCIP و FCIP)
این برنامهها جامعهمحور هستند، به این معنی که جوامع محلی نقش کلیدی در انتخاب و توصیه متقاضیان ایفا میکنند . متقاضیان باید هم شرایط فدرال تعیینشده توسط اداره مهاجرت کانادا (IRCC) و هم الزامات خاص جامعه مورد نظر خود را برآورده سازند .
پیشنهاد شغلی (Job Offer):
- دریافت یک پیشنهاد شغلی معتبر، تماموقت (حداقل 30 ساعت در هفته)، غیرفصلی و دائمی (بدون تاریخ پایان مشخص) از یک کارفرمای تایید شده در یکی از جوامع شرکتکننده .
- دستمزد شغل پیشنهادی باید با حداقل دستمزد رایج برای آن شغل در آن منطقه مطابقت داشته باشد .
سابقه کار:
- داشتن حداقل یک سال سابقه کار مرتبط و مستمر (معادل 1560 ساعت) در سه سال گذشته .
- این سابقه کار میتواند به صورت تماموقت یا پارهوقت، در داخل یا خارج از کانادا کسب شده باشد (سابقه کار در کانادا باید با مجوز قانونی باشد) .
- سابقه کار خوداشتغالی مورد قبول نیست .
- استثنا: معافیت برای فارغالتحصیلان بینالمللی: فارغالتحصیلان موسسات آموزشی دولتی واقع در همان جامعه ممکن است تحت شرایط بسیار دقیقی از شرط سابقه کار معاف شوند . شرایط این معافیت عبارتند از:
- نوع موسسه و مدرک: فارغالتحصیلی با مدرک معتبر (دیپلم، گواهینامه، یا مدرک فنی) از یک موسسه آموزش عالی دولتی که در محدوده جغرافیایی همان جامعه واقع شده است .
- مدت و نوع تحصیل: برنامه تحصیلی باید حداقل دو ساله و به صورت تماموقت گذرانده شده باشد . برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا، باید کل دوره تحصیلی در آن جامعه گذرانده شده باشد .
- حضور فیزیکی: دانشجو باید حداقل 16 ماه از 24 ماه پایانی تحصیل خود را به صورت فیزیکی در آن جامعه زندگی کرده باشد .
- محدودیت زمانی: درخواست اقامت دائم باید حداکثر تا 18 ماه پس از فارغالتحصیلی ارسال شود .
- موارد عدم شمول: این معافیت شامل حال کسانی که بیش از نیمی از دوره را به صورت آنلاین گذراندهاند، بیش از نیمی از برنامه به یادگیری زبان اختصاص داشته، یا بورسیهای با تعهد بازگشت به کشور خود داشتهاند، نمیشود .
مهارت زبان:
- ارائه مدرک زبان انگلیسی (IELTS General یا CELPIP) یا فرانسوی (TEF Canada یا TCF Canada) .
- حداقل نمره مورد نیاز بر اساس طبقهبندی ملی مشاغل (TEER) تعیین میشود :
- TEER 0, 1: حداقل CLB 6
- TEER 2, 3: حداقل CLB 5
- TEER 4, 5: حداقل CLB 4
تحصیلات:
- داشتن مدرک دیپلم دبیرستان کانادایی یا معادل آن .
- در صورتی که مدرک تحصیلی از خارج از کانادا دریافت شده باشد، ارائه گزارش ارزیابی مدارک تحصیلی (ECA) الزامی است .
تمکن مالی:
- متقاضی باید اثبات کند که بودجه کافی برای تامین هزینههای زندگی خود و خانوادهاش پس از ورود به کانادا را دارد .
- افرادی که در حال حاضر با مجوز کار معتبر در کانادا مشغول به کار هستند، از ارائه این مدرک معاف میباشند .
قصد اقامت:
- متقاضی باید قصد واقعی خود برای زندگی، کار و استقرار در جامعهای که او را توصیه کرده است، نشان دهد .
سیستمهای گزینش جوامع: از امتیازبندی تا رویکرد کارفرما-محور
هر جامعه شرکتکننده، الزامات و سیستم گزینش خاص خود را برای انتخاب متقاضیان دارد . این سیستمها عمدتاً کارفرما-محور (Employer-Driven) هستند، اما در نحوه ارزیابی متقاضیان تفاوتهایی دارند .
1. سیستم مبتنی بر امتیاز (Points-Based System)
برخی جوامع از یک سیستم امتیازبندی جامع برای رتبهبندی متقاضیان در یک استخر رقابتی استفاده میکنند.
- سادبری، انتاریو (Sudbury, Ontario): این شهر از یک سیستم امتیازبندی برای رتبهبندی متقاضیان استفاده میکند . متقاضیان باید حداقل امتیاز لازم را کسب کنند تا وارد استخر شوند و در قرعهکشیهای دورهای، از کاندیداهای با بالاترین امتیاز دعوت میشود .
- ورنون، بریتیش کلمبیا (Vernon, BC - North Okanagan Shuswap): این منطقه نیز از یک سیستم رتبهبندی جامع (CRS) مشابه اکسپرس انتری استفاده میکند . امتیازات بر اساس عواملی مانند سن، زبان، تحصیلات، سابقه کار، میزان دستمزد، و ارتباط با جامعه (سابقه کار، تحصیل، مالکیت ملک یا داشتن اقوام در منطقه) اعطا میشود .
- الزامات خاص: حداقل سطح زبان CLB 5 و حداقل دستمزد ساعتی 23 دلار (با استثنائاتی) مورد نیاز است .
- محدودیتها: به دلیل تقاضای بالا، کارفرمایان بخشهایی مانند رستورانهای فستفود و پمپ بنزینها از برنامه حذف شدهاند .
2. رویکرد کارفرما-محور (Employer-Driven Approach)
اکثر جوامع دیگر یک مدل "کارفرما-محور" را اتخاذ کردهاند که در آن اولین و مهمترین قدم، یافتن یک پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای تایید شده است .
سولت سینت ماری، انتاریو (Sault Ste. Marie, Ontario): این جامعه یک برنامه کاملاً کارفرما-محور دارد، اما پس از دریافت پیشنهاد شغلی، متقاضیان بر اساس یک سیستم امتیازبندی داخلی ارزیابی میشوند که عواملی چون شغل در بخش اولویتدار، سن و ارتباط با جامعه را در نظر میگیرد .
- بخشهای اولویتدار: بهداشت، آموزش، فروش و خدمات، تولید و مشاغل فنی .
- محدودیتها: به دلیل تکمیل ظرفیت، پذیرش برای مشاغلی مانند ناظران رستورانها و ناظران امنیتی و همچنین از رستورانهای با سرویس کامل متوقف شده است .
کلیرزولم، آلبرتا (Claresholm, Alberta): این برنامه کاملاً کارفرما-محور است و از سیستم امتیازبندی استفاده نمیکند . گزینش بر اساس دریافت پیشنهاد شغلی و درخواست توصیهنامه توسط کارفرما انجام میشود . این جامعه برای سال 2025 تنها 30 سهمیه دارد .
- بخشهای اولویتدار: کشاورزی، مراقبتهای بهداشتی، تولید و خدمات صنعتی، و فروش و خدمات .
- نکته مهم: معافیت دانشجویی در کلیرزولم اعمال نمیشود .
موس جو، ساسکاچوان (Moose Jaw, Saskatchewan): این جامعه از یک سیستم "قبول/رد" (PASS/FAIL) بر اساس اولویت ثبتنام (First-come, first-served) استفاده میکند . محور اصلی، ارسال سریع یک درخواست کامل توسط کارفرما است .
- بخشهای اولویتدار: کسبوکار، فروش و خدمات، مشاغل فنی، تولید و آموزش .
- محدودیتها: کسبوکارهایی مانند پمپ بنزینها و مشاغل توسعه وب مستثنی هستند .
نقش کارفرما و نحوه یافتن شغل
موفقیت در این برنامهها به شدت به کارفرما وابسته است. متقاضیان نمیتوانند مستقیماً به جامعه یا دولت فدرال درخواست دهند .
الزامات و فرآیند تأیید کارفرمایان
برای اینکه یک کارفرما بتواند نیروی کار خارجی استخدام کند، باید ابتدا توسط جامعه به عنوان "کارفرمای تأییدشده" (Designated Employer) شناخته شود . الزامات اصلی عبارتند از:
- موقعیت مکانی و سابقه: کسبوکار باید در محدوده جغرافیایی جامعه واقع شده و حداقل برای مدت معینی (مثلاً 2 سال) فعال بوده باشد .
- نیاز به نیروی کار: کارفرما باید اثبات کند که برای استخدام نیروی کار محلی تلاش کرده اما موفق نبوده است .
- بخش اولویتدار: فعالیت در یکی از بخشهای اقتصادی اولویتدار جامعه .
- آموزش و انطباق: کارفرما باید آموزشهای اجباری مانند آموزش مهارتهای بینفرهنگی را تکمیل کند و سابقه تخلف در قوانین کار یا مهاجرت نداشته باشد .
چگونه شغل پیدا کنیم؟
- شناسایی کارفرمایان تأییدشده: بهترین راه، مراجعه به وبسایت رسمی برنامه RCIP هر جامعه است. این جوامع لیستی از کارفرمایان تأییدشده خود را منتشر میکنند .
- مراجعه مستقیم به وبسایت کارفرما: پس از شناسایی کارفرمایان، به بخش "فرصتهای شغلی" (Careers) در وبسایت آنها مراجعه کنید .
- استفاده از پورتالهای عمومی: مشاغل ممکن است در پورتالهای کاریابی عمومی مانند Canada Job Bank نیز آگهی شوند. این آگهیها را با لیست کارفرمایان تأییدشده تطبیق دهید .
نکته بسیار مهم: برخی از کارفرمایان تأییدشده، صرفاً برای حمایت از کارگران خارجی موقت فعلی خود در این برنامه شرکت میکنند و ممکن است موقعیت شغلی جدیدی برای استخدام از خارج از کانادا نداشته باشند .
فرآیند پس از دریافت توصیهنامه: از درخواست اقامت دائم تا مجوز کار
پس از دریافت توصیهنامه رسمی از جامعه (Community Recommendation)، متقاضی وارد مراحل فدرال میشود .
الف) ارائه درخواست اقامت دائم (PR) به IRCC
- آمادهسازی مدارک: متقاضی باید تمام مدارک مورد نیاز را بر اساس چکلیست رسمی اداره مهاجرت (فرم IMM 5987) جمعآوری کند . مدارک کلیدی عبارتند از:
- فرم توصیهنامه جامعه (IMM 0112) .
- فرم پیشنهاد شغلی (IMM 5984) .
- مدارک هویتی، نتایج آزمون زبان، گزارش ارزیابی تحصیلی (ECA)، مدارک سابقه کار و گواهی تمکن مالی .
- ارسال درخواست: درخواست اقامت دائم باید به صورت آنلاین از طریق پورتال اقامت دائم IRCC ثبت شود .
- پردازش و تصمیمگیری: IRCC پرونده را برای بررسیهای امنیتی، پزشکی و مالی بررسی کرده و تصمیم نهایی را اعلام میکند. این فرآیند به طور متوسط 6 تا 12 ماه زمان میبرد .
ب) درخواست مجوز کار ویژه RCIP (اختیاری)
متقاضیان میتوانند حین بررسی پرونده اقامت دائم، برای یک مجوز کار موقت درخواست دهند تا سریعتر کار خود را در کانادا آغاز کنند .
- شرایط اصلی:
- دریافت توصیهنامه معتبر از جامعه .
- داشتن پیشنهاد شغلی معتبر .
- دریافت نامه تأیید دریافت پرونده (Acknowledgement of Receipt - AOR) برای درخواست اقامت دائم از IRCC .
- مراحل و نوع مجوز:
- درخواست حتماً باید به صورت آنلاین ثبت شود .
- کارفرما باید از طریق "پورتال کارفرمایان" IRCC یک شماره پیشنهاد شغلی (Job Offer Number) با استفاده از کد معافیت از LMIA (کد C15) دریافت کند .
- این مجوز، یک مجوز کار بسته (Employer-Specific) است که معمولاً برای دو سال اعتبار دارد و فقط به متقاضی اجازه کار برای همان کارفرما را میدهد .
- مجوز کار برای همسر: همسر یا شریک قانونی متقاضی اصلی نیز میتواند همزمان برای یک مجوز کار باز (Open Work Permit) درخواست دهد .
نگاهی به برنامه مهاجرت جوامع فرانکوفون (FCIP)
این برنامه برای تقویت جوامع فرانسویزبان خارج از کبک طراحی شده است . شرایط اصلی آن مشابه RCIP است، اما با یک تفاوت کلیدی:
- الزام زبان فرانسه: متقاضیان باید حداقل سطح زبان فرانسه معادل NCLC 5 را در هر چهار مهارت اثبات کنند . ارائه مدرک زبان انگلیسی الزامی نیست .
جوامع شرکتکننده
فهرست جوامع شرکتکننده در برنامههای دائمی RCIP و FCIP که از سال 2025 فعال میشوند، گسترش یافته است.
جوامع RCIP:
- انتاریو: North Bay, Sudbury, Timmins, Sault Ste. Marie, Thunder Bay
- منیتوبا: Brandon, Altona/Rhineland
- ساسکاچوان: Moose Jaw
- آلبرتا: Claresholm
- بریتیش کلمبیا: West Kootenay, Vernon (North Okanagan-Shuswap), Trail
- و جوامع دیگر که به تدریج اعلام میشوند.
جوامع FCIP:
- نیوبرانزویک: Haut-Saint-Jean, Southeast
- انتاریو: Sudbury, Timmins, Prescott and Russell
- و جوامع دیگر.
خلاصه
برنامه آزمایشی مهاجرت روستایی و شمالی (RNIP) در آگوست 2024 با موفقیت به پایان رسید و جای خود را به دو برنامه دائمی داد: برنامه مهاجرت جوامع روستایی (RCIP) و برنامه مهاجرت جوامع فرانکوفون (FCIP) . این برنامهها که کاملاً کارفرما-محور هستند، فرصتی استثنایی برای نیروی کار ماهری است که به دنبال مسیری مستقیم برای اخذ اقامت دائم کانادا در جوامع کوچکتر هستند .
کلید موفقیت در این مسیر، دریافت یک پیشنهاد شغلی معتبر از یک کارفرمای تأییدشده و برآورده کردن شرایط فدرال و محلی است . متقاضیان باید فعالانه به وبسایتهای رسمی جوامع مراجعه کرده تا لیست کارفرمایان تأییدشده را بیابند و برای موقعیتهای شغلی درخواست دهند . سیستم گزینش در میان جوامع متفاوت است؛ برخی مانند سادبری و ورنون از سیستم امتیازبندی رقابتی استفاده میکنند ، در حالی که جوامع دیگر مانند کلیرزولم و سولت سینت ماری مدلهای کارفرما-محور با اولویتبندی بخشی را به کار میگیرند . پس از دریافت توصیهنامه، متقاضیان میتوانند برای اقامت دائم به IRCC درخواست دهند و به صورت اختیاری، با دریافت نامه AOR، برای یک مجوز کار بسته اقدام کنند تا حین بررسی پروندهشان در کانادا مشغول به کار شوند . این برنامهها نه تنها به رشد اقتصادی مناطق روستایی کانادا کمک میکنند، بلکه به مهاجران نیز فرصت یک زندگی با کیفیت و پایدار را هدیه میدهند.