بزرگترین درخت برزیل: کاوش در میان غول های گیاهی - آریا بلاگ

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

بزرگترین درخت بادام هندی جهان: یک جنگل در قالب یک درخت

این درخت شگفت‌انگیز که با نام "کاجویرو دی پیرانجی" (Cajueiro de Pirangi) شناخته می‌شود، در نزدیکی شهر ناتال، در ایالت ریو گرانده دو نورته قرار دارد و بیشتر شبیه به یک جنگل کوچک است تا یک درخت تنها. این درخت که در کتاب رکوردهای گینس به عنوان بزرگترین درخت بادام هندی جهان ثبت شده، نمونه‌ای خارق‌العاده از یک ناهنجاری ژنتیکی است.

• ناهنجاری ژنتیکی و رشد افقی: این درخت از گونه بادام هندی (Anacardium occidentale) به دلیل یک جهش یا ناهنجاری ژنتیکی نادر، الگوی رشد منحصر به فردی دارد [Draft]. به جای رشد عمودی به سمت بالا، شاخه‌های آن به صورت افقی و به اطراف گسترش می‌یابند [Draft].
• فرآیند ریشه‌زایی مجدد (Layering): با گذشت زمان، وزن شاخه‌ها باعث خم شدن آن‌ها به سمت زمین می‌شود [Draft]. به محض تماس شاخه‌ها با خاک، فرآیندی به نام لِیِرینگ (Layering) یا ریشه‌زایی مجدد رخ می‌دهد؛ شاخه‌ها ریشه‌های جدیدی تشکیل می‌دهند و به تدریج خود به یک تنه جدید تبدیل می‌شوند [Draft].
• ابعاد و گستردگی: این چرخه رشد باعث شده است که درخت به تنهایی مساحتی در حدود 8,500 متر مربع را پوشش دهد که معادل مساحت تقریبی 70 درخت بادام هندی معمولی یا یک زمین فوتبال است [Draft]. به دلیل این گسترش مداوم، امروزه تشخیص تنه اصلی و اولیه آن تقریباً غیرممکن است [Draft].
• سن و تاریخچه: تخمین زده می‌شود که این درخت حدوداً 140 سال سن داشته باشد [Draft]. گفته می‌شود که این درخت در سال 1888 توسط یک ماهیگیر به نام لوئیز ایناسیو د اولیویرا کاشته شده است [Draft].
• اهمیت اقتصادی و توریستی:
  • این درخت یک موتور محرک برای اقتصاد محلی است و سالانه حدود 300,000 گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند [Draft].
  • درآمدزایی این جاذبه از طریق فروش بلیت، راهنمایان تور، حمل‌ونقل، فروش صنایع دستی و خوراکی‌های محلی صورت می‌گیرد [Draft].
  • این درخت غول‌پیکر سالانه بیش از 60 هزار میوه (معادل 70 تا 80 هزار عدد بادام هندی) تولید می‌کند که وزن آن‌ها به حدود 2.5 تن می‌رسد [Draft]. علاوه بر مغز بادام هندی، بخش گوشتی و آبدار آن موسوم به "سیب بادام هندی" نیز به صورت تازه یا فرآوری‌شده مصرف می‌شود [Draft].
• مدیریت و زیرساخت: برای مدیریت این جاذبه، زیرساخت‌هایی مانند یک سکوی بازدید برای تماشای بهتر وسعت کامل درخت فراهم شده است [Draft]. همچنین، جامعه محلی با برگزاری جشن‌ها و رویدادهای سالانه در فصل برداشت محصول، این درخت را به بخشی از هویت فرهنگی خود تبدیل کرده است [Draft].

غول آمازون: بلندترین درخت برزیل

در حالی که درخت بادام هندی از نظر وسعت بزرگترین است، جنگل‌های آمازون برزیل میزبان بلندترین درختان این کشور هستند . در سال‌های اخیر، یک درخت غول‌پیکر به عنوان بلندترین درخت کشف‌شده در آمازون تأیید شده است .

• کشف فرشته سرخ (Angelim Vermelho): این درخت از گونه Dinizia excelsa که در زبان محلی به آن "فرشته سرخ" (Angelim Vermelho) می‌گویند، ارتفاعی برابر با 88.5 متر (معادل یک ساختمان 25 تا 30 طبقه) و دور تنه‌ای معادل 9.9 متر دارد . سن این درخت بین 400 تا 600 سال تخمین زده می‌شود .
• فناوری کشف و سفر اکتشافی: این درخت برای اولین بار در سال 2019 طی یک پروژه نقشه‌برداری با فناوری لیدار (LIDAR) توسط تیمی از محققان برزیلی و بریتانیایی شناسایی شد . رسیدن به این درخت که در منطقه حفاظت‌شده رودخانه ایراتاپورو قرار دارد، یک پروژه 3 ساله بود . سرانجام در سپتامبر 2022، یک تیم 19 نفره پس از 250 کیلومتر قایق‌رانی و 20 کیلومتر پیاده‌روی در جنگل‌های صعب‌العبور به آن رسیدند و نمونه‌هایی را برای تحلیل جمع‌آوری کردند .
• اهمیت اکولوژیکی و ذخیره کربن:
  • اهمیت این درختان فراتر از ابعاد فیزیکی آن‌هاست . دانشمندان تخمین می‌زنند که هر یک از این درختان غول‌پیکر می‌تواند تا 40 تن کربن را در خود ذخیره کند .
  • این مقدار معادل کربن ذخیره‌شده در نیم تا یک هکتار از جنگل‌های بارانی معمولی آمازون است . این ظرفیت عظیم، نقش حیاتی آن‌ها را در مقابله با تغییرات اقلیمی برجسته می‌کند .
• ویژگی‌های چوب و تهدیدات:
  • چوب این درخت که "آنجلیم پدرا" نیز نامیده می‌شود، بسیار سنگین، متراکم و در برابر پوسیدگی مقاوم است . به دلیل همین دوام بالا، در ساخت‌وسازهای سنگین خارجی کاربرد دارد .
  • این ویژگی‌های ارزشمند، آن را به هدفی برای استخراج غیرقانونی چوب تبدیل کرده است . علاوه بر این، معدن‌کاری غیرقانونی طلا و تصرف زمین از دیگر تهدیدات جدی برای این غول‌ها و زیستگاه آن‌ها هستند .

از تهدید تا حفاظت: تأسیس پارک ایالتی درختان غول‌پیکر

کشف این درختان و تهدیدات پیش روی آن‌ها، منجر به یک کمپین علمی و محیط‌زیستی گسترده شد که نقطه عطفی در تاریخ حفاظت آمازون رقم زد.

• ایجاد پارک ایالتی درختان غول‌پیکر آمازون:
  • در نتیجه تلاش‌های هماهنگ سازمان‌های علمی و مدنی، در سپتامبر 2024، دولت ایالت پارا رسماً "پارک ایالتی درختان غول‌پیکر آمازون" (Parque Estadual das Árvores Gigantes da Amazônia) را تأسیس کرد .
  • این پارک جدید به وسعت 560 هزار هکتار، از بخش بزرگ‌تری به نام "جنگل ایالتی پارو" (Floresta Estadual do Paru) جدا شد و سطح حفاظت آن به طور چشمگیری ارتقا یافت .
• ارتقای سطح حفاظت:
  • وضعیت قبلی (جنگل ایالتی): این منطقه در دسته "استفاده پایدار" قرار داشت که اجازه فعالیت‌های اقتصادی مانند استخراج مدیریت‌شده چوب را می‌داد و آن را در برابر تهدیدات آسیب‌پذیر می‌کرد .
  • وضعیت جدید (پارک ایالتی): این منطقه که حدود 15 درصد از جنگل ایالتی پارو را تشکیل می‌دهد، اکنون در دسته "حفاظت کامل" (Proteção Integral) قرار دارد [Source 2]. در این طبقه‌بندی، هرگونه فعالیت استخراجی مستقیم مانند قطع درختان، معدن‌کاری و کشاورزی کاملاً ممنوع است .

طرح مدیریت مشارکتی: توازن بین حفاظت و حقوق بومیان

ایجاد این پارک تنها یک اقدام حفاظتی از بالا به پایین نبود، بلکه از ابتدا بر پایه مشارکت و ادغام جوامع محلی بنا نهاده شد [Source 2]. دولت ایالتی پارا، از طریق «موسسه توسعه جنگل‌ها و تنوع زیستی» (Ideflor-Bio)، در حال تدوین یک "طرح مدیریت مشارکتی" است که در آن جوامع محلی به عنوان شرکای کلیدی در مدیریت پارک شناخته می‌شوند [Source 2].

• چارچوب مدیریت:
  • شورای مشورتی (Conselho Gestor): قلب تپنده این طرح، تشکیل یک شورای مشورتی است که شامل نمایندگان جوامع محلی، سازمان‌های دولتی و غیردولتی و محققان خواهد بود . این شورا در تدوین و نظارت بر اجرای طرح مدیریت و تنظیم فعالیت‌های مجاز در پارک نقش اساسی دارد .
  • کارگاه‌های مشارکتی: برای اطمینان از لحاظ شدن دانش سنتی و نگرانی‌های جوامع، کارگاه‌های مشارکتی با حضور ساکنان محلی برگزار می‌شود .
• تضمین حقوق سنتی و معیشت پایدار:
  • یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این طرح، ایجاد تعادل بین حفاظت سختگیرانه و حقوق جوامع سنتی است [Source 2].
  • فرمان تأسیس پارک به صراحت تضمین می‌کند که فعالیت‌های معیشتی سنتی ممنوع نخواهد شد . به طور مشخص، فعالیت‌هایی مانند جمع‌آوری آجیل برزیلی (castanha-do-pará) و میوه کامو-کامو (camu-camu) که منابع درآمدی مهمی برای این جوامع هستند، ادامه خواهند یافت .
  • این فعالیت‌ها تحت نظارت و مقرراتی خواهند بود که توسط شورای مشورتی تدوین می‌شود تا پایداری منابع تضمین گردد .
• مدل‌های توسعه پایدار:
  • اکوتوریسم مبتنی بر جامعه: این پارک پتانسیل عظیمی برای گردشگری دارد . مدل در حال توسعه، "اکوتوریسم مبتنی بر جامعه" است که تضمین می‌کند منافع اقتصادی مستقیماً به جوامع محلی برسد . کارگاه‌های آموزشی برای توانمندسازی راهنمایان محلی در جوامعی مانند «سائو فرانسیسکو دو ایراتاپورو» در حال برگزاری است .
  • تحقیقات علمی: پارک به عنوان یک آزمایشگاه طبیعی برای تحقیقات علمی عمل خواهد کرد . این طرح، دانش سنتی جوامع بومی را به عنوان منبعی ارزشمند در کنار علم مدرن به رسمیت می‌شناسد .
• نقش آینده جوامع محلی:
  • مدیریت و نظارت: جوامع از طریق عضویت در شورا، در تصمیم‌گیری‌های کلان نقش مستقیم خواهند داشت و به عنوان "نگهبانان جنگل" در نظارت بر فعالیت‌های غیرقانونی عمل می‌کنند .
  • بهره‌مندی اقتصادی: از طریق مدیریت اکوتوریسم، فروش پایدار محصولات جنگلی و ارائه خدمات به محققان، جوامع از منافع اقتصادی پارک بهره‌مند خواهند شد .

خلاصه

بزرگترین درخت برزیل را می‌توان از دو منظر متفاوت تعریف کرد:

1. از نظر وسعت و گستردگی: بزرگترین درخت بادام هندی جهان در ناتال با پوشش 8,500 متر مربع، یک پدیده منحصر به فرد و یک قطب مهم اقتصادی و توریستی است [Draft]. این درخت به دلیل یک ناهنجاری ژنتیکی، به صورت افقی گسترش یافته و با جذب سالانه 300,000 گردشگر و تولید انبوه میوه، نقش حیاتی در اقتصاد محلی ایفا می‌کند [Draft].

2. از نظر ارتفاع: بلندترین درخت برزیل یک درخت از گونه "فرشته سرخ" (Angelim Vermelho) با ارتفاع 88.5 متر است که در قلب جنگل‌های آمازون قرار دارد . این غول 400 تا 600 ساله، نمادی از اهمیت اکولوژیکی آمازون در ذخیره کربن است و هر کدام به تنهایی تا 40 تن کربن را ذخیره می‌کند . در پاسخ به تهدیداتی مانند استخراج غیرقانونی چوب، در سپتامبر 2024، "پارک ایالتی درختان غول‌پیکر آمازون" تأسیس شد . این پارک با قرار گرفتن تحت حفاظت کامل، هرگونه فعالیت استخراجی را ممنوع کرده و راه را برای تحقیقات علمی و اکوتوریسم پایدار هموار ساخته است . نکته کلیدی در مدیریت این پارک، طرح مدیریت مشارکتی آن است که با تضمین حقوق سنتی جوامع محلی (مانند جمع‌آوری آجیل برزیلی) و توانمندسازی آن‌ها از طریق اکوتوریسم مبتنی بر جامعه، تعادلی میان حفاظت اکولوژیکی و معیشت پایدار ایجاد می‌کند .

هر دو درخت، به شیوه‌های متفاوت، نمادی از عظمت، شگفتی و اهمیت اکولوژیکی و اقتصادی طبیعت بی‌نظیر برزیل هستند.