پارک ملی کوه های بزرگ اسموکی: گشتی در میان زیبایی های اسرارآمیز و تاریخ غنی
به گزارش آریا بلاگ، پارک ملی کوههای بزرگ اسموکی، واقع در مرز ایالتهای تنسی و کارولینای شمالی، پربازدیدترین پارک ملی در ایالات متحده آمریکا است . این پارک که بخشی از رشتهکوه کهنسال آپالاچی را در بر میگیرد، با وسعتی بیش از 522,427 هکتار (حدود 2100 کیلومتر مربع)، بزرگترین منطقه حفاظتشده و پناهگاه جنگلهای کهنسال در شرق رودخانه میسیسیپی به شمار میرود . این پارک به دلیل تنوع زیستی حیرتانگیز و تاریخ زمینشناسی منحصر به فرد خود، دو عنوان معتبر بینالمللی را به خود اختصاص داده است: میراث جهانی یونسکو (از سال 1983) و بخشی از ذخیرهگاه زیستکره بینالمللی آپالاش جنوبی (از سال 1988) .
برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
نام "اسموکی" یا "دودی" از مه آبیرنگ و اسرارآمیزی گرفته شده که اغلب قلهها و درهها را میپوشاند . این مه در واقع ترکیبی از بخار آب و ترکیبات آلی فراری است که توسط پوشش گیاهی انبوه پارک آزاد میشود و منظرهای رویایی و منحصر به فرد خلق میکند . قوم چروکی، ساکنان اولیه این سرزمین، آن را "شاکوناج" (Shaconage) به معنای "سرزمین دود آبی" مینامیدند .
این گزارش به معرفی جامع دیدنیها و جاذبههای این پارک شگفتانگیز میپردازد، از جادههای کوهستانی و چشماندازهای بینظیر گرفته تا آبشارهای خروشان، حیات وحش غنی، پدیدههای طبیعی جادویی و میراث تاریخی عمیقی که هر کدام داستانی برای گفتن دارند.
چرا میراث جهانی یونسکو و ذخیرهگاه زیستکره؟
ثبت این پارک در فهرست میراث جهانی یونسکو بر اساس ارزش جهانی استثنایی آن و چهار معیار طبیعی کلیدی صورت گرفته است :
- معیار (vii): زیبایی طبیعی استثنایی: این پارک دارای زیبایی فوقالعادهای است که با چشماندازهای کوهستانهای مهآلود، گسترههای وسیع جنگلهای بکر، رودخانههای خروشان و نمایش خیرهکننده گلهای وحشی در بهار و رنگهای آتشین پاییز شناخته میشود .
- معیار (viii): نمونه برجسته از تاریخ زمین: این پارک نمونهای نادر از پوشش گیاهی اواخر دوره پلیستوسن (عصر یخبندان) را به نمایش میگذارد . کوههای اسموکی در دوران آخرین عصر یخبندان از گزند یخچالهای طبیعی در امان ماندند و به یک پناهگاه حیاتی برای گیاهان و جانوران تبدیل شدند که این امر به بقا و تکامل گونههای بیشمار کمک کرد .
- معیار (ix): فرآیندهای اکولوژیکی و بیولوژیکی در حال تکامل: این پارک به عنوان یکی از بزرگترین بقایای اکوسیستم متنوع دوران "آرکتو-ترشیری" و نمونهای مهم از فرآیندهای تکامل بیولوژیکی مداوم عمل میکند .
- معیار (x): مهمترین زیستگاه طبیعی برای حفاظت از تنوع زیستی: کوههای اسموکی یکی از غنیترین مناطق حفاظتشده در مناطق معتدل جهان است . این پارک خانه بیش از 20,000 گونه شناسایی شده است، هرچند دانشمندان معتقدند تا 100,000 گونه دیگر ممکن است در آن زندگی کنند .
جادههای خوشمنظره: سفری در قلب طبیعت
رانندگی در جادههای پیچدرپیچ کوههای اسموکی خود یکی از اصلیترین جاذبههای این پارک است . این مسیرها فرصتی بینظیر برای تماشای مناظر متنوع، حیات وحش و دسترسی به نقاط دیدنی مختلف فراهم میکنند.
جاده حلقوی کیدز کوو (Cades Cove Loop Road)
کیدز کوو، درهای سرسبز و وسیع که توسط کوهها احاطه شده، محبوبترین مقصد در کل پارک است . این جاده یکطرفه 11 مایلی (حدود 18 کیلومتر) شما را به سفری در زمان و به قلب جامعهای میبرد که در قرن نوزدهم در این دره زندگی میکردند . این منطقه به عنوان یک موزه در فضای باز شناخته میشود و یکی از بهترین نقاط پارک برای مشاهده حیات وحش، بهویژه خرسهای سیاه، گوزنهای دمسفید و بوقلمونهای وحشی است .
ساختمانهای تاریخی:
- کابین جان اولیور (John Oliver Cabin): این کابین که در اوایل دهه 1820 ساخته شده، قدیمیترین سازه چوبی پابرجای پارک به شمار میرود .
- کلیساهای تاریخی: سه کلیسای تاریخی به نامهای کلیسای باپتیست اولیه، کلیسای متدیست و کلیسای باپتیست مبلغان در طول مسیر قرار دارند .
- منطقه آسیاب کیبل (Cable Mill Area): این مجموعه شامل یک آسیاب آبی فعال (در فصول گرم)، مرکز بازدیدکنندگان و دیگر ساختمانهای تاریخی است که تصویری زنده از زندگی روزمره ارائه میدهند .
- خانههای تاریخی دیگر: در طول مسیر میتوانید از خانههایی مانند خانه تیپتون (Tipton Place)، خانه دن لاوسون (Dan Lawson Place) و کابین کارتر شیلدز (Carter Shields Cabin) دیدن کنید .
مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری:
- مسیر آبشار آبرامز (Abrams Falls Trail): این مسیر محبوب با طول 5 مایل (8 کیلومتر) رفت و برگشت، به آبشاری 20 فوتی (6 متری) اما بسیار پرآب و قدرتمند منتهی میشود .
- دوچرخهسواری: این جاده در تمام روزهای چهارشنبه از اوایل ماه مه تا اواخر سپتامبر به روی وسایل نقلیه موتوری بسته است تا دوچرخهسواران با ایمنی کامل از آن لذت ببرند .
مسیر طبیعتگردی موتور رورینگ فورک (Roaring Fork Motor Nature Trail)
این جاده باریک و یکطرفه به طول 5.5 مایل (حدود 9 کیلومتر) شما را به اعماق جنگلهای سرسبز و در کنار رودخانه خروشان رورینگ فورک میبرد . این مسیر به خاطر دسترسی به خانههای تاریخی، آسیابهای قدیمی و آبشارهای زیبا شهرت دارد .
- مهمترین دیدنیها:
- مزرعه نوآ «باد» اوگل (Noah “Bud” Ogle Place): یک مزرعه کوهستانی اصیل با کابین چوبی، انبار و آسیاب کوچک .
- آبشار گروتو (Grotto Falls): مسیر پیادهروی تریلیوم گپ (Trillium Gap Trail) به طول 2.6 مایل (4.2 کیلومتر) شما را به این آبشار 25 فوتی میرساند؛ تنها آبشار در پارک که میتوانید از پشت آن عبور کنید .
- مکان هزار چکّه (Place of a Thousand Drips): در انتهای جاده، این آبشار فصلی بهویژه پس از بارندگی دیدنی است و میتوان آن را از داخل خودرو تماشا کرد .
- مسیر آبشار رینبو (Rainbow Falls Trail): این مسیر دشوارتر به بلندترین آبشار تکریزش پارک با ارتفاع 80 فوت (24 متر) میرسد .
جاده نیوفاوند گپ (Newfound Gap Road / US-441)
این جاده 31 مایلی (حدود 50 کیلومتر) اصلیترین شریان ارتباطی پارک است که گتلینبرگ در تنسی را به چروکی در کارولینای شمالی متصل میکند . رانندگی در این مسیر با افزایش ارتفاعی حدود 3000 فوت (914 متر)، مانند سفری از جورجیا به ایالت مِین است و شاهد تغییر چشمگیر پوشش گیاهی از جنگلهای پهنبرگ به جنگلهای سوزنیبرگ صنوبر-نراد خواهید بود .
- نقاط توقف مهم:
- نیوفاوند گپ (Newfound Gap): این گردنه در ارتفاع 5,046 فوتی (1,538 متر) دقیقاً روی مرز دو ایالت واقع شده و چشماندازهای پانورامایی فوقالعادهای ارائه میدهد .
- یادبود راکفلر (Rockefeller Memorial): این یادبود سنگی به افتخار کمک مالی 5 میلیون دلاری خانواده راکفلر برای تأسیس پارک ساخته شده است . رئیسجمهور فرانکلین روزولت در سال 1940 پارک را در همین نقطه رسماً افتتاح کرد .
گنبد کلینگمنز (Clingmans Dome / Kuwohi)
گنبد کلینگمنز که با نام سنتی چروکی آن "کووهی" (Kuwohi) نیز شناخته میشود، با ارتفاع 6,643 فوت (2,025 متر)، بلندترین نقطه در پارک و ایالت تنسی است . از پارکینگ، یک مسیر پیادهروی شیبدار و آسفالته به طول نیم مایل (800 متر) شما را به یک برج دیدبانی مارپیچ میرساند که چشماندازی 360 درجه و خیرهکننده ارائه میدهد . در روزهای صاف، وسعت دید به بیش از 100 مایل (160 کیلومتر) میرسد . جاده گنبد کلینگمنز به دلیل شرایط جوی از اوایل دسامبر تا اواخر مارس بسته است .
تنوع زیستی شگفتانگیز: از سمندرها تا گلهای وحشی
تنوع زیستی خارقالعاده پارک حاصل تعامل پیچیده تاریخ زمینشناسی، تغییرات ارتفاعی (از 256 تا 2025 متر) و بارندگی فراوان (140 تا 220 سانتیمتر در سال) است .
حیات وحش غنی و پایتخت سمندرهای جهان
این پارک پناهگاه امنی برای بیش از 66 گونه پستاندار، از جمله جمعیت قابل توجهی از خرسهای سیاه آمریکایی (بیش از 1500 قلاده) و بیش از 230 گونه پرنده است . اما شهرت اصلی پارک به عنوان "پایتخت سمندرهای جهان" است .
- تنوع سمندرها: این منطقه با داشتن بیش از 30 گونه سمندر، بیشترین تنوع این دوزیستان را در هر نقطه از کره زمین داراست .
- سمندرهای بیشش: پارک مرکز اصلی تکامل خانواده پلِتودونتیده (Plethodontidae) یا سمندرهای بیشش است . این موجودات شگفتانگیز فاقد شش هستند و از طریق پوست مرطوب خود تنفس میکنند، که به همین دلیل به رطوبت دائمی جنگلها و نهرهای پاک و پر اکسیژن پارک وابستهاند .
- توده زیستی: تخمین زده میشود که مجموع وزن (توده زیستی) سمندرها در پارک از مجموع وزن تمام مهرهداران دیگر، از جمله خرسها و گوزنها، بیشتر است .
جنگلهای کهنسال و بهشت گلهای وحشی
تنوع گیاهی پارک با بیش از 1600 گونه گیاه گلدار و حدود 130 گونه درخت بومی، افسانهای است .
- جنگلهای کهنسال (Old-growth forests): حدود یکسوم از جنگلهای پارک (بیش از 100,000 هکتار) دستنخورده باقی مانده و بزرگترین بلوک باقیمانده از این نوع جنگل در شرق آمریکای شمالی به شمار میرود . این جنگلها با درختان غولپیکر چند صد ساله، اکوسیستمهای پیچیده و اهمیت اکولوژیکی فوقالعادهای دارند .
- تماشای گلهای وحشی: پارک به "پارک ملی گلهای وحشی" نیز شهرت دارد . فصل رویش گلها از اواخر فوریه تا سپتامبر ادامه دارد .
- بهترین زمان: اوج شکوفایی در بهار (مارس تا مه) است که گلهای زودگذر بهاری مانند انواع تریلیوم کف جنگل را میپوشانند . در اوایل تابستان (ژوئن)، بوتههای عظیم آزالیا و رودودندرون در ارتفاعات بالا به گل مینشینند .
- بهترین مکانها: مسیرهای پورترز کریک (Porters Creek)، لیتل ریور (Little River) و مسیر طبیعتگردی کوو هاردوود (Cove Hardwood) برای تماشای گلهای بهاری مشهورند . برای دیدن آزالیای شعلهور در ماه ژوئن، مسیر گرگوری بالد (Gregory Bald) بینظیر است .
پدیدههای طبیعی منحصر به فرد
- کرمهای شبتاب همزمان (Synchronous Fireflies): برای چند هفته در اواخر بهار، منطقه الکمانت (Elkmont) میزبان پدیدهای جادویی است . گونهای خاص از کرم شبتاب (Photinus carolinus) به طور هماهنگ برای جفتیابی نورافشانی میکند و موجی از نور را در دل جنگل تاریک ایجاد میکند . این رویداد آنقدر محبوب است که دسترسی به آن از طریق یک سیستم قرعهکشی (Lottery) در وبسایت Recreation.gov مدیریت میشود .
میراث تاریخی و فرهنگی: داستان انسان در کوهستان
پیش از تبدیل شدن به پارک ملی در سال 1934، این منطقه محل زندگی قوم چروکی و سپس مهاجران اروپایی بود . امروزه بیش از 90 سازه تاریخی در پارک حفظ شده است تا داستان زندگی این جوامع را روایت کند .
- میراث قوم چروکی: این کوهها برای قرنها سرزمین مادری قوم چروکی بود . پس از کوچ اجباری در رویداد غمانگیز "گذرگاه اشکها"، نوادگان گروهی که باقی ماندند، امروزه در مرز جنوبی پارک زندگی میکنند .
- ایجاد پارک: پس از تخریب گسترده ناشی از چوببری بیرویه، جنبشی برای ایجاد پارک شکل گرفت . زمینهای پارک با کمکهای مردمی و کمک حیاتی 5 میلیون دلاری جان دی. راکفلر جونیور از هزاران مزرعهدار و شرکت چوببری خریداری شد .
- مکانهای تاریخی: علاوه بر کیدز کوو، موزه مزرعه کوهستانی اوکونالوفتی (Oconaluftee Mountain Farm Museum) مجموعهای از ساختمانهای تاریخی است که زندگی در یک مزرعه آپالاچی در قرن نوزدهم را به تصویر میکشد .
مسیرهای پیادهروی و سایر فعالیتهای تفریحی
با بیش از 1360 کیلومتر (850 مایل) مسیر پیادهروی، کوههای اسموکی بهشتی برای هایکینگ است .
مسیرهای محبوب:
- مسیر آبشار لورل (Laurel Falls Trail): مسیر آسفالته و محبوب به طول 4 کیلومتر (رفت و برگشت) به یک آبشار 80 فوتی زیبا.
- مسیر آلوم کیو به قله لوکانت (Alum Cave Trail to Mount Le Conte): یکی از دیدنیترین و سختترین مسیرهای پارک.
- مسیر آپالاچی (Appalachian Trail): بیش از 110 کیلومتر از این مسیر مشهور از قلب پارک میگذرد.
کمپینگ: ده کمپینگ اصلی قابل رزرو (Frontcountry) با امکانات اولیه و تعداد زیادی سایت کمپینگ در طبیعت بکر (Backcountry) با نیاز به مجوز قبلی وجود دارد .
ماهیگیری: با داشتن حدود 3400 کیلومتر رودخانه، این پارک یکی از آخرین زیستگاههای قزلآلای وحشی در شرق آمریکاست . داشتن مجوز ماهیگیری از ایالت تنسی یا کارولینای شمالی الزامی است .
اسبسواری: حدود 885 کیلومتر از مسیرهای پارک برای اسبسواری مناسب است و سه اصطبل مجاز تورهای با راهنما ارائه میدهند .
خلاصه
پارک ملی کوههای بزرگ اسموکی، یک میراث جهانی یونسکو و ذخیرهگاه زیستکره بینالمللی، ترکیبی بینظیر از زیباییهای طبیعی، تنوع زیستی غنی و تاریخ فرهنگی عمیق را ارائه میدهد . این پارک به دلیل پناهگاه بودن در عصر یخبندان و شرایط اقلیمی منحصر به فرد، دارای تنوع زیستی فوقالعادهای است . جادههای کوهستانی خیرهکننده مانند جاده حلقوی کیدز کوو و جاده نیوفاوند گپ، فرصتهای بیشماری برای تماشای مناظر پانوراما و حیات وحش، بهویژه خرسهای سیاه، فراهم میکنند . صعود به گنبد کلینگمنز (کووهی)، بلندترین نقطه پارک، چشماندازی 360 درجهای را به نمایش میگذارد .
این پارک که به "پایتخت سمندرهای جهان" شهرت دارد، میزبان بیش از 30 گونه سمندر است که بسیاری از آنها بیشش هستند و از طریق پوست خود تنفس میکنند . همچنین به عنوان "پارک ملی گلهای وحشی" شناخته میشود و در فصل بهار، مسیرهایی مانند پورترز کریک با فرشی از گلهای رنگارنگ پوشیده میشوند . جاذبههای منحصر به فردی چون پدیده کرمهای شبتاب همزمان در الکمانت و مه اسرارآمیزی که نام پارک ("سرزمین دود آبی") را به آن بخشیده، بر جذابیت آن میافزاید . دهها سازه تاریخی حفظشده، داستانی پیچیده از زندگی قوم چروکی و جوامع آپالاچی را روایت میکنند . فعالیتهای متنوعی چون کمپینگ، ماهیگیری قزلآلا و اسبسواری، راههای بیشتری برای کشف این مقصد چهار فصل فراهم میکنند و تجربهای فراموشنشدنی برای هر گردشگری رقم میزنند.