انواع جراحی دندان و مراقبت های بعد از آن - آریا بلاگ

جراحی دندان شامل هرگونه جراحی درمانی با هدف تصحیح شرایط دندان ها است.

بسیاری از دندان ها برای کشیدن نیاز به جراحی دارند. دندان های نهفته یا دندان های عقل برای کشیده شدن نیاز به جراحی دندان دارند و این کار از طریق پزشک متخصص که دارای مدرک جراح-دندان پزشک است انجام می شود. دندان های نهفته دندان هایی می باشند که هنوز در نیامده و یا مانند دندان های عقل فضای کافی برای درامدن دندان وجود ندارد.

برخی از متداول ترین جراحی های دندانی عبارتند از:

جراحی های Endodontic (داخل دندانی)

این نوع جراحی ها روی بخش زیرین یا ریشه دندان انجام می گیرد:

روت کانال: عصب کشی

Pulpotomy : بریدن بافت رگ و اعصاب از بخش تاجی دندان به منظور خشک کردن عفونت

Pulpectomy : خارج سازی رگ و اعصاب دندان برای قطع درد در هنگام انجام روت کانال

Picoectomy : در مواقعی که انجام عصب کشی برای تسکین درد کافی نباشد، عصب مربوط به آن دندان از بالاترین بخش قطع می شود.

جراحی های Prosthodentic (کاشت قطعات مصنوعی دندان)

تاج های دندانی (کلاهک): شامل روکش های دندانی از جنس های مختلف نظیر CMC/PMC (سرامیک/کامپوزیت های فلزی از جنس پرسلین)، طلا، و یا ترکیبی از tin/aluminum هستند. دندانی که در زیر این مواد قرار گرفته است ممکن است برای مطابقت با مواد فوق تراش داده شود.

روکش: پوشش های مصنوعی مانند بخش قبل هستند، با این تفاوت که تنها بخش بالایی دندان را می پوشانند. معمولاً فقط برای موارد بی حسی استفاده می شوند.

پل: مجموعه ای از دو یا چند تاج دندانی هستند که مانند یک پل برای پر کردن جای خالی یک (یا چند) دندان کشیده شده به کار می فرایند.

ایمپلنت: فرآیندی است که در طی آن یک بخش پایه ای در داخل استخوان (فک بالا یا پایین) قرار گرفته و تا بهبودی کامل به حال خود گذاشته می شد. چند ماه بعد یک دندان مصنوعی بر روی این پایه جای می گیرد.

دندان مصنوعی: این دندان های مصنوعی گاهی تنها از چند دندان تشکیل شده اند که با استفاده از بست های فلزی یا پلاستیکی به دندان های مجاور متصل می شوند، یا به صورت یک سری کامل از دندان ها هستند که با استفاده از مواد چسبنده (یا به روش های دیگر) به سطح لثه یا کام می چسبند.

پروتزهای متصل به ایمپلنت: ترکیبی از دندان مصنوعی و ایمپلنت هستند. بخش پایه در استخوان کار گذاشته شده و پس از بهبودی، قطعات فلزی بر سطح لثه قرار داده می شوند. سپس دندان های مصنوعی بر بالای این مجموعه محکم می شوند.

درمان های ارتودنسی

ایمپلنت ها و پروتزهای متصل به آنها: این موارد نیز جزو درمان های ارتودنسی محسوب می شوند، چرا که فرایند انجام آنها، استخوان ها را درگیر می نماید.

*رأس برداری: برداشتن بخش رأسی یک دندان از طریق شکافی در بافت های روی آن در فک. فرآیندی که در طی آن ممکن است یک دندان مشکل ساز یا اضافی به طور کامل کشیده شده و یا با جراحی خارج شود. این جراحی تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود و بسیار شایع است. بیشتر افراد دندان های عقل خود را پیش از ایجاد مسائل عدیده به این روش خارج می نمایند.

* برداشتن فیبرها: فرآیندی که در طی آن بافت های متراکم اطراف یک دندان به منظور جلوگیری از بروز مجدد برداشته می شوند.

هرگونه درمان نامنظمی دندان ها و عدم ردیف بودن آنها

پریودونتیک

شاخه ای از دندان پزشکی است که به مطالعه و درمان بیماری های بافت نگهدارنده دندان ( Periodontium ) می پردازد.

بی حسی در دندان پزشکی

برای مسدود کردن جهت ادراک در اعصاب دندانی، دندان پزشک از مواد بی حسی تزریقی استفاده می نماید. اعصاب دندانی فوقانی معمولاً به طور مستقیم بی حس نمی شوند چرا که دسترسی به آنها از طریق سوزن مشکل است. به این علت، دندان های واقع در فک بالا معمولاً به روش بی حسی موضعی و با استفاده از مواد کردن سوزن در بافت اطراف و پایین آنها بی حس می شوند. عصب دندانی تحتانی در اغلب اوقات با ورود سوزن به محلی در بخش خلفی آخرین دندان آسیا، بی حس می شود.

در ادامه نمونه شایعی از جراحی دندان (جراحی دندان نهفته ) بیان می شود.

جراحی دندان نهفته

نهفتگی و عدم رویش دندان از داخل استخوان فک به داخل حفره دهان معمولا به علت عدم وجود فضای کافی برای رویش دندان اتفاق می افتد. شایع ترین محل نهفتگی در ناحیه دندان های عقل به علت تکامل و کوچک تر شدن استخوان فک بوده ولی می تواند در خصوص سایر دندان ها نیز اتفاق افتد. برای این کار برش ظریفی در نواحی خاص مخاطی داده شده و در موارد لزوم با چند تکه کردن دندان و حتی گاهی با برداشت میزان حساب شده از استخوان فک اطراف دندان نهفته به طوری که در ظاهر صورت اشکالی ایجاد نشود، دندان خارج می شود.

بدیهی است که پس از تزریق بی حسی، بیمار جز میزانی فشار و احساس انجام کار، دردی نخواهد داشت. به ندرت ممکن است جراح به جهت شرایط خاص دندان نهفته در رادیوگرافی و یا شرایط سیستمیک بیمار و وجود بیماری های خاص انجام این گونه اعمال جراحی را با هماهنگی به اتاق عمل موکول نماید.

ضروری است توجه شود تنها دندان های عقل نیستند که ممکن است دچار نهفتگی شوند بلکه این اتفاق ممکن است برای تمام دندان ها روی دهد. این دندان های نهفته باید از طریق دندان پزشک متخصص از فک خارج شوند. در کلینیک ما این عمل از طریق پزشکان متخصص بسیار مجرب انجام می شود و درد و تورم و صدمات حین عمل به استخوان فک به حداقل می رسد.

در موارد دیگر، اگر ترمیم دندان بسیار پوسیده و یا شکسته و ترک خورده امکان پذیر نباشد و یا اگر درمان ریشه یک دندان عفونی دچار شکست شده باشد و عملی و منطقی به نظر نرسد باید دندان را خارج کرد. دندان های بسیار لق که به بیماری لثه دچار هستند یا دندان هایی که کج روییده اند و در جویدن نقشی ایفا نمی نمایند نیز کاندید کشیده شدن هستند.

کانال ریشه

کانال های ریشه از رایج ترین انواع جراحی دندان به حساب می آیند. میلیون ها دندان سالانه در حال درمان هستند، برای جلوگیری از افتادن دندان و یا تسکین درد و حساسیت دندان ها. جراحی کانال ریشه معمولا بدون درد است و تاثیر زیادی در تسکین درد دارد.

در زیر مینای دندان، ناحیه ای تحت عنوان پالپ دندان (مغز دندان) وجود دارد، که حاوی رگ های خونی، عصب ها و بافت است. هنگامی که دندان پوسیده می شود، باکتری ها وارد دندان شده و به پالپ آسیب می رسانند. دندان عفونی شده باعث درد دندان، تورم و ایجاد دردهایی در ناحیه گردن و فک می شود.

جراح متخصص می تواند با خارج کردن ناحیه پوسیده دندان و همچنین حذف پالپ عفونی شده، دندانتان را درمان کند.

جراحی دندان عقل

معمولاً هر فردی دارای 2 دندان عقل در فک بالا، 2 دندان عقل در فک پایین و در مجموع دارای 4 دندان عقل است.

گاهی به دلایلی از جمله دلایل ارثی، بیماری های دوران کودکی، عدم هماهنگی رشد استخوان فک با مقدار دندان ها و … این دندان ها در داخل فک نهفته می مانند. همچنین ممکن است قسمتی از تاج آن ها به طور ناقص در دهان ظاهر شود، که در این صورت به آن دندان عقل نیمه نهفته گفته می شود. دندان نهفته عقل دندانی است که از زمان رویش آن گذشته و به دلایل متعدد قادر نیست که در ردیف مناسب سایر دندانها قرار گیرد. چنین دندان عقلی ممکن است در بافت نرم یا سخت گیر نموده باشد. مسائلی که دندانهای نهفته عقل می توانند ایجاد نمایند عبارت است از التهاب بافت نرم پوشاننده این دندانها که در اغلب موارد درارتباط با دندانهای نیمه رویش یافته اتفاق می افتد.

مسائل دندان عقل

اغلب افراد جامعه مسائلی با دندان عقل دارند. از جمله دردسرهایی که دندان های عقل روییده، نهفته و نیمه نهفته می توانند ایجاد نمایند، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

* تحلیل ریشه دندان آسیای دو

* تضعیف استخوان فک از طریق یک دندان نهفته

* عدم استحکام مکانیکی استخوان فک در برابر ضربه

* نامرتب شدن و در هم ریختگی بقیه دندان های فک

مناسب ترین سن خارج کردن دندان عقل

برترین سن برای خارج کردن دندان عقل از دهان، زیر 20 سالگی است. البته در سنین 20 تا 40 سالگی هم امکان خارج کردن آن ها وجود دارد، ولی پس از 40 سالگی کشیدن دندان عقل دشوارتر می شود.

اگر میزان کافی از تاج دندان عقل در منطقه دهان ظاهر شده باشد و شرایط مناسبی داشته باشد، کشیدن آن اغلب آسان است و نیازی به جراحی ندارد. اما در شرایط پیچیده تر، برای خارج کردن دندان عقل نیاز به جراحی است که بهتر است این کار از طریق شخص متخصص و با وجود امکانات کافی انجام شود.

برای جراحی دندان عقل برشی بر روی لثه اجرا شده و در صورت نیاز میزانی از استخوان فک برداشته می شود. دندان عقل ممکن است به صورت یک تکه خارج شود و یا برای سهولت خروج از فک به قطعات کوچک تری تقسیم شده هر قطعه جداگانه خارج شود. در نهایت لثه ناحیه جراحی به یاری بخیه، بسته خواهد شد. به هر حال نکته مهم این است که برای جراحی و یا کشیدن دندان عقل، ناحیه مورد نظر کاملا بی حس می شود و شما اصولا دردی احساس نخواهید کرد. احساسی که شاید ناخوشایند به نظر برسد تنها نوعی احساس فشار است.

علائم مربوط به دندان عقل نهفته

دندان عقل نهفته اغلب با درد و دندان درد همراه است و ممکن است با علائم زیر همراه باشد:

* درد در فک پایین و کناره های صورت

* تورم

* لثه های خونی

* دشواری در باز کردن فک

* کرختی

* سردرد

* بوی بد دهان

* مزه ناخوشایند در دهان موقع خوردن غذا

* غدد لنفاوی متورم در گردن

جراحی دندان عقل را به تعویق نیندازید!

دندان عقل در ناحیه ای است که عصب حسی صورت از آنجا عبور می نماید و کمی بی دقتی می تواند سبب صدمه زدن به این عصب مهم شود.

همچنین دندان عقل در منطقه ای است که شریان و ورید از آنجا عبور می نماید و امکان افتادن دندان به کف دهان و نیاز به جراحی وسیع وجود دارد. با این حال هر چه سن بیشتر باشد، امکان خارج کردن دندان عقل سخت تر می شود ولی در سنین پایین تر، استخوان نرم تر است و دندان راحت تر خارج می شود.

قبل از جراحی های بزرگ فک پایین باید دندان عقل خارج شود. همچنین هر دو سال یکبار بهتر است شرایط دندان عقل نهفته آنالیز شود و اگر ممکن است آزاردهنده باشد یا دندان جلویی را خراب کند، باید با جراحی خارج شود.

دندان عقل نهفته باید کشیده شود.

در این موارد دندان عقل باید از طریق جراحی خارج شود:

ایجاد عفونت لثه پوشاننده روی دندان

ایجاد پوسیدگی برای دندان جلویی

بر هم زدن نظم دندان ها و روی هم آوردن آنها

بازسازی دندان

حوادث اتفاق می افتند و هنگامی که بر اثر این حوادث آسیبی به صورتتان وارد می شود، ممکن است برایتان بسیار ترسناک و استرس زا باشد. به همین علت مراجعه به جراح متخصص دهان برترین گزینه است. او به شما راهکار هایی برای دست یابی به چهره ای زیبا در کمترین زمان ارائه می دهد. جراحی دندان مربوط به بازسازی صورت به دو دسته تقسیم می شوند: آسیب های بافت نرم و شکستگی ها.

آسیب های بافت نرم مربوط به پوست و لثه ها می شوند، مانند بریدگی هایی در داخل گونه، لب ها و یا زبان. آسیب های بافت نرم شامل بریدگی های شدید یا خفیف در ناحیه کام هم می شوند.

شکستگی ها به بافت های کوچک استخوان درون دهان مربوط می شوند و شامل بازسازی های مربوط به استخوان فک و دندان هستند. در برخی موارد، در جراحی بازسازی طی روش های درمانی و فرایند های درمان تراز فک و ساختار استخوان، از ایمپلنت دندان استفاده می نمایند.

زیبایی

جراحی دندان زیبایی اشکال گوناگونی دارد. جراحی زیبایی معمولا از لحاظ پزشکی امری ضروری و حیاتی نیست، اما جهت بهبود چهره و زیبایی لبخند فرد مورد استفاده قرار می گیرد. فرایند های زیبایی ترمیم های کوچکی مانند ارتودنسی و سفید کردن دندان را در بر می گیرند.

برای ایجاد لبخندی زیبا به انجام فرایند هایی مانند سفیدکردن دندان، ونیرهای دندان، کاشت کامپوزیت و … نیاز است. ترمیم های مربوط به درخشان تر کردن دندان صرفا بلیچینگ دندان نیست. روش هایی مانند کاشت و ونیرها نیز جهت تغییر رنگ دندان ها و اتصال به دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند. برخی بیماران نیز علاقه مند به تغییر دادن برخی دندان ها مطابق با بقیه دندان هایشان هستند، که این اعمال با حذف مینای دندان و پر کردن دندان انجام می شود.

جراحی فک و صورت

این جراحی ها برای اصلاح مسائل و ناهنجاری های فکی انجام می شود. این درمان از طریق متخصصین و جراحان فک و وصورت در اتاق های عمل با استفاده از بیهوشی انجام می شود. جراح فک و صورت جراحی های زیبایی مانند جراحی زیبایی بینی و صورت را انجام می دهند و برخی دیگر از این جراحی ها مربوط به جراح لثه است.

جراحی لثه

جراحی لثه درواقع بافت اطراف ریشه دندان را ترمیم می نماید. این جراحی ها معمولا از طریق متخصص و جراح پریو انجام می شود. این درمان ها از طریق دندان پزشکان با تجربه نیز انجام می شود ولی در اصل از طریق متخصص پریودنتیست انجام می شود.

جراحی تصادفات صورت

این جراحی ها معمولا در بخش اورژانس بیمارستان ها از طریق متخصصین فک و صورت انجام می شود. اگر مسائل جزئی وجود داشته باشد از طریق متنخصصین دیکر مانند پریودنتسیت یا اندودنتیست نیز انجام می شود.

جراحی بچه ها

جراحی دندان ها و نا هنجاری های دندان بچه ها نیز از طریق متخصصین پدودنتیست یا همان متخصصین اطفال انجام می شود.

مراقبت های بعد از جراحی

* بعد از جراحی بر روی ناحیه دندان گاز استریل را تا 20 دقیقه نگه دارید و پس از آن مایعات خنک و یا بستنی میل نمائید.

* از مک زدن و خالی نمودن مکرر آب دهان خودداری نمائید.

* داروهای تجویز شده خود را به موقع و طبق دستور دندانپزشک استفاده نمائید.

* تا 24 ساعت پس از جراحی غذاها و مایعات نرم و خنک (آب میوه خنک، سوپ سرد، بستنی و …)مصرف نمائید.

* بعد از 7 تا 10 روز جهت کشیدن بخیه به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

* ممکن است تا 48 ساعت پس از جراحی تورم، درد، کبودی و خونابه داشته باشید، این امر طبیعی است و طی 7 تا 10 روز از بین خواهد رفت.

* در صورت مشاهده خونریزی غیر قابل کنترل و شدید به دندانپزشک خود مراجعه نمائید و از هیچگونه دارویی بدون تجویز پزشک استفاده نفرمایید.

* در روز جراحی دهان را شستشو نکنید و از زدن مسواک بر روی محل جراحی خودداری نمائید.

* تا 48 ساعت پس از جراحی از کشیدن سیگار، قلیان، پیپ و … و همچنین از نی جهت نوشیدن مایعات خودداری فرمایید، مکش باعث کنده شدن لخته تشکیل شده میشود و فرایند بهبودی را کند نموده و محل جراحی دردناک خواهد شد.

منبع: سایت آرکا

سایت آریام

سایت کلینیک روشا

منبع: راسخون