حداکثر هزینه فیلم فجر 39 پنج میلیارد تومان است، شرط اکران آثار - آریا بلاگ

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، سید محمدمهدی طباطبایی نژاد دبیر سی ونهمین جشنواره فیلم فجر در مصاحبهی برخط با کیوان کثیریان از صفحه خانه هنرمندان با عنوان چون و چرا های جشنواره فیلم فجر در ابتدا با اشاره به شیوه برگزاری این رویداد گفت: ما از حدود آبان ماه یا کمی قبل از آن، بحث برگزاری جشنواره را آغاز کردیم و تصور ما این بود که برگزاری جشنواره در بهمن و روال سابق کار سختی بود.

* متن خبر تعطیلی جشنواره را آماده کرده بودیم

دبیر جشنواره سی و نهم ادامه داد: همه گزینه ها را بررسی کردیم و از نظر برخی برگزار نشدن جشنواره راحت ترین کار بود. ما هم می توانستیم این گزینه را انتخاب و از آن دفاع کنیم. گزینه بعدی برگزاری جشنواره در بهار 1400 بود. در بهار معذوریت هایی داشتیم؛ زیرا از 25 فروردین سال آینده، ماه رمضان آغاز می شود تا 25 اردیبهشت ادامه دارد که برگزاری در این زمان امکان پذیر نبود. قبل از این تاریخ، در 14 روز تعطیلات عید فرصت داوری از ما گرفته می شد و عملاً با چالش بزرگی روبرو می شدیم.

وی اضافه کرد: اگر جشنواره به بعد از 25 اردیبهشت موکول می شد، انتخابات ریاست جمهوری جشنواره را تحت الشعاع قرار می داد و این فرصت مناسبی نبود. اواخر خرداد و مرداد هم فاصله تا جشنواره بعدی کوتاه می شد و برگزاری 2 جشنواره در یک سال منطقی نبود. از طرفی برگزاری جشنواره به شکل عادی ممکن نبود، زیرا اجازه نمایش در سینما وجود نداشت. ما حتی متن خبر تعطیلی جشنواره را برای شورای سیاست گذاری آماده کرده بودیم و برای اینکه عنوان تعطیلی مناسب نبود از عنوان تعویق استفاده کرده بودیم.

* جشنواره فجر آیین است؛ رخداد نیست

طباطبایی نژاد گفت: ده ها جلسه تشکیل دادیم و آخرین جلسه ما با حضور فعالان حوزه سلامت و دوستان خانه سینما برگزار گشت. من تقریباً با همه بزرگان سینما تماس گرفتم. آقای شاهسواری مدیرعامل خانه سینما هم دعوت بود و ساعت ها با چهره های شاخص سینما مصاحبه کردیم. آنچه که از این جلسات بیرون آمد، مبنی بر تعطیلی جشنواره نبود. اگرچه شکوه جشنواره به حضور مردمی است و اگر قرار باشد که جشنواره شکوه نداشته باشد چرا برگزار شود؟ اما نکته این است که جشنواره فیلم فجر در سی نهمین دوره تبدیل به یک آیین برای سینما ایران شده و نمی شود به چشم یک رخداد به آن نگاه کرد چرا که تقویم سینما در جشنواره فجر ورق می خورد. از سویی باید توجه داشت که انبوهی از فیلم ها در شرایط سخت کرونایی تولید شده اند و صاحبان و دست اندرکاران آثار توقعاتی دارند. از طرفی ما با این واقعیت رودررو بودیم که سینما به واسطه پاندمی کرونا آسیب جدی دیده و تعطیلی جشنواره به آن آسیب دیگری می زند. جمع بندی این شد که ما 3 سطح را برای برگزاری درنظر بگیریم. ما با امید به اینکه از سطح اول عبور کنیم حداقلی را تعریف می کنیم و آن این است که جشنواره به منظور قدردانی از سینماگرانی که در شرایط کرونا فعال بودند در این شیوه حداقلی، وارد گود می شود و اعلام می کند که آثار سینماگران را می بیند و تلاششان را قدر می نهد.

دبیر جشنواره فیلم فجر با اشاره به ارزش و جایگاه جایزه جشنواره فیلم فجر گفت: جایزه 2 معنا دارد، یکی ارزش مادی آن است و دیگری بحث قدردانی از فعالان سینما مطرح است. جایزه فجر قدردانی سینمای ایران از فعالان این سینما است. مبلغ ریالی جایزه ارزشی ندارد؛ بلکه ارزش واقعی در قدردانی سینما از کار هنرمند است.

وی توضیح داد: اگر شرایط فراهم بود و ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا این مجوز را صادر کرد، ما آثار جشنواره را در شرایط کنترل شده و محدود در برج میلاد و پردیس ملت با 25 درصد ظرفیت با حضور فعالان واقعی حوزه رسانه، منتقدان و صاحبان آثار به نمایش خواهیم گذاشت. در واقع در شیوه اول فیلم ها فقط داوری می شوند و شیوه دوم با این هدف طراحی شده که آثار در معرض تماشای صاحبان اثر، منتقدان فعال و اصحاب رسانه قرار گیرد. شیوه سوم هم این است که اگر شرایط به گونه ای باشد که سینما ها بازگشایی شوند، آثار با رعایت حداکثر پروتکل ها و افزایش تعداد سالن ها و ظرفیت 20 درصدی، برای مردم به نمایش گذاشته شوند.

دبیر سی و نهمین جشنواره فیلم فجر درباره تعاملاتش در زمینه میزبانی جشنواره گفت: من با دوستانم در برج میلاد توافقات را انجام داده ام. احتمالاً پردیس ملت را هم اضافه خواهیم کرد تا شیوه دوم را اجرا کنیم. اگر به شیوه سوم رسیدیم، در بخش سینمای مردمی با سمفا هماهنگی انجام داده ایم و اگر به نمایش مردمی برسیم، بلیت فروشی سری نداریم بلکه افراد می توانند بلیت هر فیلم را که می خواهند ببینند، تهیه کنند.

* اگر شرایط اجازه دهد، امیدوارم جشنواره آغازی قوی برای بازگشایی سینما ها باشد

طباطبایی نژاد در پاسخ به این پرسش کیوان کثیریان که چقدر در تصمیم گرفته شده با مشورت ستاد ملی مبارزه با کرونا عمل کرده اید و چه میزان به بازگشایی سینما ها امید دارید، عنوان نمود: سینما ها در تهران تعطیل است و ممکن است تا زمان جشنواره بازگشایی شود. در تعاملی که با ستاد کرونا داشتیم، نگرانی هایی درخصوص فضای انتظار سینما ها و ازدحام ورود در سینما ها وجود دارد، اما درمورد ظرفیت سینما ها با توجه به فاصله گذاری نگرانی وجود ندارد. در روز های آینده قراری با دکتر دنیا پور روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دارم تا این بحث را جلو ببریم. امیدواریم سینما ها بازگشایی شوند و جشنواره آغازی قوی برای اکران مجدد آثار و بازگشایی سینما ها باشد. البته در حال حاضر نمی توانم اظهار نظر قطعی کنم.

او ادامه داد: ما برای هر سه شیوه برنامه ریزی کرده ایم. 80 تا 90 درصد امکان دارد شیوه دوم اتفاق بیفتد، اما امکان اجرای شیوه سوم، 50 درصد است که البته هنوز به ایجاد شرایط لازم برای تحقق این شیوه امیدواریم. البته بعید می دانم در شرایط فعلی نمایش شهرستان داشته باشیم، اما در ادامه براساس شرایط تصمیم گیری می شود.

* احترام به فعالان سینما در دوران کرونا با حذف هیأت انتخاب

دبیر جشنواره سی و نهم در ادامه این مصاحبهی اینترنتی درباره حذف هیأت انتخاب در این دوره جشنواره گفت: زمانی که بحث هیأت انتخاب مطرح شد، آماری در مورد فیلم هایی که واجد شرایط هستند گرفتیم و جمع بندی ما این بود که ما به بیش از 40 فیلم نمی رسیم؛ البته این نکته را درنظر داشته باشید که تصمیم گیری مبنی بر برگزاری بیش از یک ماه زمان برد. گمان ما بیش از 40 فیلم نبود. از بین 110 فیلم ثبت نام شده شاید چیزی حدود 50 فیلم واجد شرایط نباشند. در ضمنً به نظر می رسد 15 تا 16 فیلم هم به جشنواره نرسند. در نهایت باید بگویم پیش از این هم جشنواره سابقه داوری بین 30 تا 40 فیلم را داشته است.

وی اضافه کرد: حذف هیأت انتخاب از جشنواره امسال 2 دلیل داشت. فکر می کردیم در شرایطی که این فیلم ها تولید شده اند شاید احترام ما به آثار با حذف هیأت انتخاب تجلی یابد. البته شاید این کار، داوری را سخت کند، اما با حذف هیأت انتخاب خواستیم به فیلمساز و صاحبان آثار بگوییم که فیلم شما دیده می شود و در شرایط کرونایی به همه فعالانی که در فیلم ها هستند ادای احترام کنیم. دوم اینکه فکر می کردیم تعداد آثار زیاد نیست چرا که اعضای هیأت انتخاب جشنواره در سال های گذشته تعداد فیلم های بالاتری را جهت انتخاب بازبینی می کردند. البته امسال هم دوستان در هیأت داوران اگر هیچ ویژگی را در یک فیلم نبینند، آن فیلم از چرخه داوری خارج می شود.

* کار هیأت داوران در این دوره از هیأت انتخاب ادوار فجر سخت تر است

طباطبایی نژاد توضیح داد: برای داوری، امکان نمایش همه آثار متقاضی وجود ندارد. ما پس از تأیید آثار رسیده، فرصت 20 روزه ای به هیات داوری می دهیم و پس از بازبینی و اعلام نامزدها، در صورت اجرای شیوه دوم، نمایش آثار بر اساس آثاری خواهد بود که در رشته های مختلف از سوی داوران، نامزد دریافت جایزه شده اند و این تعداد نمی تواند بیش از 20 فیلم باشد. در واقع با این شیوه، هر فیلمی در جدول نامزد های سیمرغ باشد، می تواند در جدول نمایش هم قرار بگیرد.

جشنواره ملی آسیبی از نظر حضور فیلم در جشنواره بین المللی نمی بیند و چه بسا اگر فیلمی که در جشنواره های بین المللی مطرح شده و وارد جشنواره شود، جشنواره را جذاب تر می کند، زیرا فیلمی به نمایش درمی آید که منتظر حضور آن هستیم

وی ادامه داد: تعداد داوران سی و نهمین جشنواره فیلم فجر هفت نفر است که در این دوره، کار سخت تری نسبت به هیات انتخاب ادوار گذشته پیش رو دارند. در هیأت انتخاب اگر کلیت فیلمی قابل قبول نباشد حذف می شود، اما در داوری، اجزای فیلم بررسی می شود.

* برای پذیرش فیلم های اکران شده در جشنواره های خارجی، با شورای سیاستگذاری جلسه می گذاریم

دبیر جشنواره سی ونهم در زمینه شرایط حضور فیلم هایی که نمایش بین المللی در جشنواره های خارجی داشته اند در این دوره جشنواره فجر عنوان نمود: در این زمینه 2 دیدگاه مطرح است. یک اینکه جشنواره فیلم فجر، چون یک جشنواره ملی است به پریمیر بین المللی نیاز ندارد و اگر فیلمی در جشنواره خارجی باشد، اشکالی برای حضور در جشنواره ملی ندارد، اما نظر متفاوتی هم وجود دارد که در این سال ها رعایت شده است. بر اساس این دیدگاه، جشنواره فجر اعتبار خود را از معرفی آثار دارد و فیلمی که طی یک سال در مورد آن حرف زده شده و در رویداد های بین المللی بوده، بیشتر از سایر آثار به چشم می آید؛ این روی قضاوت ها اثر می گذارد و اظهارنظر ها ممکن است تحت تأثیر حضور بین المللی قرار گیرد. براساس این نظر اگر فیلمی می خواهد در جشنواره ملی باشد بهتر است حضور بین المللی را به پس از جشنواره موکول کند.

طباطبایی نژاد گفت: من خود از طرفداران دیدگاه اول هستم و معتقدم جشنواره ملی آسیبی از نظر حضور فیلم در جشنواره بین المللی نمی بیند و چه بسا اگر فیلمی که در جشنواره های بین المللی مطرح شده و وارد جشنواره شود، جشنواره را جذاب تر می کند، زیرا فیلمی به نمایش درمی آید که منتظر حضور آن هستیم.

وی در ادامه با اشاره به چند مصداق گفت: بر این اساس فیلم دشت خاموش سال گذشته در جشنواره رد شد و طبق قوانین نمی تواند در جشنواره باشد. در مورد فیلم های خط فرضی و تی تی که ثبت نام کرده اند جمع بندی شورای سیاست گذاری مبنی بر پذیرفتن دیدگاه دوم بود. آقای شاهسواری نامه ای برای من فرستاد و اشاره کرد که با توجه به وجود شرایط کرونایی و اینکه در ابتدای سال در بین سینماگران نوعی عدم اطمینان نسبت به برگزاری جشنواره فیلم فجر وجود داشت، سازندگان آثار نسبت به حضور بین المللی ترغیب شدند. من در جلسه شورای سیاستگذاری جشنواره این موضوع را مطرح می کنم و قرار است که درخواست آقای شاهسواری بررسی شود. پیش تر هم یک بار در مورد فیلم خون بازی ساخته رخشان بنی اعتماد اتفاق افتاده است و این فیلم به دلیل حضور در جشنواره دیگر قبل از فجر، از قضاوت در بخش بهترین فیلم و بهترین کارگردانی حذف شد و در دیگر بخش ها مورد قضاوت قرار گرفت.

* هیأت انتخاب از ارکان جشنواره فیلم فجر است

در بخش دیگری از این مصاحبه، دبیر جشنواره در پاسخ به سوال کیوان کثیریان در این زمینه که حذف هیأت انتخاب از جشنواره امسال، بر شرایط آینده جشنواره فیلم فجر اثر منفی نمی گذارد؟ بیان نمود: شرایط امسال ما را به این جمع بندی رسانده است و در سال آینده روال مانند گذشته خواهد بود، زیرا هیأت انتخاب از ارکان جشنواره فیلم فجر است.

وی با اشاره به برنامه های تدارک دیده شده در تلویزیون و وی اودی ها برای پوشش برنامه های جشنواره گفت: اگر در شیوه اول باقی بمانیم برنامه آیتمیکی که از سینما و آثار جشنواره بگوید و سی وهشت دوره را مرور کند، تدارک دیده شده که خود می تواند جذابیت ایجاد کند. البته در سال های گذشته هم مجموع مخاطبان آثار زیاد نبود و همه ایران را در بر نمی گرفت به طوری که جمع کثیری از طریق برنامه ها از سینمای ایران مطلع می شدند. در این دوره ما با پلتفرم ها مصاحبه کرده ایم و پیشنهاد هایی داشتند و برنامه هایشان را آغاز کرده اند. با یکی از پلتفرم ها به طور خاص صحبت کرده ایم که مصاحبه هایی با موضوع مرور سی و هشت دوره جشنواره و صاحبان فیلم های امسال ارائه دهند ضمن آنکه تلویزیون هم برنامه هایی را تدارک دیده است.

طباطبایی نژاد درباره هزینه های جشنواره امسال گفت: حداکثر هزینه در هر سه شیوه برپایی زیر پنج میلیارد است و اگر هر کدام از شیوه ها حذف شود، قاعدتاً هزینه درنظر گرفته شده کاهش می یابد.

وی اضافه کرد: در مورد افزایش زمان جشنواره تصمیمی نگرفته ایم و جشنواره 12 تا 22 بهمن برگزار می شود. تلاش ما به برگزاری جشنواره به معنای کامل است، اما اینکه آیا این امکان پذیر است یا نه به تایید ستاد کرونا وابسته است و ما هم با شرایط پیش می رویم. هر سالن سینمایی اگر از رعایت پروتکل ها تخلف کند بلافاصله پلمپ می شود، پس نظارت وجود دارد.

این مدیر سینمایی گفت: ما جلسات متعددی با وزارت کشور و ستاد کرونا در مورد تغییر سطح و بازگشایی سینما ها داریم تا به حداکثر برسیم، اما اگر شرایط سلامت در کشور این امکان را فراهم نکند ما بخشی از آیین را به جا آورده ایم و آثار فقط داوری می شوند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم اصرار داشت که رویداد های فرهنگی تعطیل نشود و بهترین گزینه برای برپایی رویداد را انتخاب کنیم، زیرا بخشی از این موضوع برپایی خود رویداد است و بخشی هم تاثیر این رویداد ها در جامعه بزرگ فرهنگی است. تلاش ما این است که جشنواره ای که موتور محرک سینما بوده نقش خود را ایفا کند و این چراغ را روشن نگه دارد.

* مستند شاخصی از سبد سیمرغ جا نماند

طباطبایی نژاد با اشاره به انتخاب آثار کوتاه و مستند از 2 جشنواره سینماحقیقت و فیلم کوتاه تهران توضیح داد: روال همیشه جشنواره در این چند سال این بود که فیلم های کوتاه فجر از برگزیدگان جشنواره فیلم کوتاه تهران و خانه سینما باشند. این موضوع امسال به دلیل برگزار نشدن جشن سینما به جشنواره فیلم کوتاه تهران محدود شد. در مورد مستند این طور نبود و مستند های بلند خود ثبت نام می کردند و مستقلاً هیات انتخاب داشت. از طرفی من با افزایش سیمرغ مستند مخالف هستم، زیرا معتقدم اتفاقی که برای فیلم مستند می افتد باید برای فیلم کوتاه و حتی پویانمایی هم بیفتد. حتی نسبت فیلم کوتاه به معنای داستانی با جشنواره فجر نزدیک تر از مستند است. ضمن اینکه جشنواره حقیقت رویداد درجه یکی در آسیا است و می تواند به عنوان جشنواره ای که تأییدیه آن برای ما اعتبار دارد درنظر گرفته شود. این جدایی برای من معنا نداشت که ما در فیلم کوتاه ثبت نام نداریم و از جشنواره های دیگر استفاده می کنیم، اما در مورد جشنواره سینما حقیقت این فرایند را ندارد.

وی اضافه کرد: اگر قرار است که فیلم های مستند مستقل انتخاب شوند، فیلم های کوتاه هم باید مستقل انتخاب شوند. اگر قرار باشد در جشنواره فیلم کوتاه را خود انتخاب کنیم چیزی نزدیک به 700 فیلم ثبت نام می کنند، بررسی این آثار کار بسیاری می برد و آیا این منطقی است که 700 فیلم برای یک سیمرغ بررسی شوند؟ در بخش مستند هم 120 فیلم به طور میانگین ثبت نام می کردند برای یک سیمرغ! ما امسال هیات انتخاب نداشتیم و چرا باید در مستند هیات انتخاب داشته باشیم؟! البته اگر مستندی به زمان جشنواره حقیقت نرسیده بود و در قواره آثار دیگر بود، می توانست ثبت نام کند و من به عنوان دبیر این آثار را بررسی می کردم و می توانست در جشنواره باشد. کما اینکه یک اثر هم به این شیوه حضور پیدا کرد. البته اگرچه جشنواره فیلم کوتاه تهران، سینماحقیقت و فجر مستقل هستند، اما مکمل یکدیگر هم هستند. بسیاری از جشنواره های دنیا هم این کار را می کنند. این سه جشنواره در فاصله زمانی سه ماهه برگزار می شوند و ما نمی توانیم این فرصت را در اختیار هیأت انتخاب بگذاریم که این تعداد اثر را بررسی کند. گمان نمی کنم فیلم مستند شاخصی از سبد سیمرغ جا مانده باشد.

دبیر جشنواره در سرانجام گفت: من معتقدم آنچه در متن فراخوان آمده قابل تغییر نیست و خواهش من از هیأت داوران این است که حتماً به یک گزینه واحد برسند. البته من طرفدار این نظرم که جایزه فنی فقط یکی باشد، اما سال ها است که این بحث در شورای سیاست گذاری جشنواره مطرح می شود که صنوف سینما این توقع را از جشنواره فجر دارند و جشنواره توانایی ایستادگی دربرابر این توقع را ندارند. صنوف می خواهند در جشنواره فجر دیده شوند و حق هم دارند به همین دلیل من سال گذشته که رأی گیری شد به داوری همه بخش ها رای دادم. یکی از مهم ترین وظیفه یک مدیر فرهنگی اقناع جامعه ذی نفعان است. ما همه تلاش لازم برای برگزاری حداکثری را انجام می دهیم.

منبع: مهر