موانع شکل گیری مثلث همکاری ترکیه، آذربایجان و ترکمنستان - آریا بلاگ

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، در بخش پیشین به این اشاره شد که در پنجمین دور نشست 3 جانبه وزرای امور خارجه ترکیه، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان، کوشش برای ارتقای همکاری ها در دستور کار نهاده شد.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

همچنین به این اشاره شد که اشتیاق ترکیه برای انتقال گاز ترکمنستان به اروپا و اهمیت موقعیت جغرافیایی ترکمنستان، بخش دیگری از اهداف دولت اردوغان از قفقاز جنوبی تا خزر را به نمایش می گذارد.

ترکمنستان همیشه به دنبال آن بوده که به یک بازیگر استراتژیک بازار انرژی دنیا تبدیل گردد، اما این مهم زمانی اتفاق می افتد که عشق آباد بتواند با خیال آسوده و با هزینه معقول، گاز خود را به اروپا برساند و نشان دهد که علاوه بر جمهورِ آذربایجان و روسیه، ترکمنستان نیز می تواند از تامین نمایندگان گاز طبیعی کشورهای اروپایی باشد.

مبادلات 2 میلیارد دلاری عشق آباد - آنکارا

رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان روز سه شنبه در نشست خبری مشترک با مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه اعلام نمود: حجم تجارت میان ترکیه و ترکمنستان در سال 2020 با وجود شیوع گسترده ویروس کرونا به حدود 2 میلیارد دلار رسیده است. ما می توانیم پروژه هایی مشترک در زمینه هایی مانند انرژی، حمل و نقل و فن آوری های بالا نیز انجام دهیم. همکاری میان دو کشور در چارچوب سازمان های بین الملل را مورد بحث قرار دادیم.

مردوف همچنین از این موضوع اطلاع داد که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در امسال به منظور گسترش روابط دوجانبه به ترکمنستان سفر خواهد نمود و برنامه های این سفر در ملاقات با چاووش اوغلو، تنظیم شده است.

شواهد موجود نشان دهنده این است که ترکمنستان، بازار مصرف خوبی برای خرید کالاهای ترکیه است اما استراتژی ترانزیت گاز و تقویت ظرفیت انتقال در خط تاناپ، بسیار مهم تر از مبادلات تجاری بین آنکارا و عشق آباد است.

از ترکمنستان تا اروپا

ترکمنستان که در مقام چهارمین کشور دارنده منابع گازی طبیعی دنیا نهاده شده، به خاطر اصل بی طرفی، تا به امروز حضور فعال و قابل توجهی در نشست های شورای ترک نداشته و برخلاف ترکیه و جمهوری آذربایجان، در رقابت ها و منازعات منطقه ای، حضور مشهودی نداشته است. اما حالا شواهد نشان می دهد که اردوغان و علی اف در جستجوی راهکارهایی هستند که بتوانند بر اساس ایجاد منافع جدید، قربانقلی بردی محمد اف رئیس جمهور ترکمنستان را هم به وسط دایره بازی بکشانند.

یکی از امیدواری های اردوغان و علی اف این است که بین تفکرات سیاسی محمد اف با سلف او احتیاج اف، تفاوت جدی وجود دارد. احتیاج اف در سال 2006 میلادی در شرایطی درگذشت که به طرز سختگیرانه ای به اصل بی طرفی پایبند بود و اعتقاد چندانی به توسعه روابط منطقه ای نداشت.

اما محمد اف در سال 2008 میلادی، در تبیین اصلی ترین بنیادهای سیاست خارجی ترکمنستان، بر عنصر توجه به زمینه های تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی منطقه توجه نموده و توسعه رابطه با ایران، افغانستان، ازبکستان و جمهوری آذربایجان را به عنوان اولویت های مهم برشمرد.

بردی محمد اف در دوران تثبیت قدرت، چند کار مهم انجام داد که شاید دو مورد حیاتی آن را بتوان چنین برشمرد:

1.اعمال بعضی تغییرات در خصوص اصل بی طرفی و اعلام آمادگی برای توسعه روابط و همکاری های منطقه ای .

2.ایجاد سیاست تنوع سازی در خصوص انتقال گاز به کشورهای دیگر.

تنوع سازی مدنظر محمد اف بر این اساس صورت گرفت که ترکمنستان، ناچار نگردد همه تخم مرغ های خود را در سبد روسیه بگذارد و با توسعه همکاری های گازی با چین و ایران، نشان داد که به دنبال استفاده صحیح از مزیت گازی است.

خط لوله تاپی و انتقال گاز ترکمنستان به هندوستان، افغانستان و پاکستان، از اقدامات بلندپروازانه بردی محمد اف بوده و جستجوی راه های بهتر و کم هزینه تر برای انتقال گاز به اروپا، مهم ترین اولویت استراتژی انرژی عشق آباد است.

این همان نقطه ای است که ترکیه و جمهوری آذربایجان، می توانند بر روی آن زوم نمایند و با مثال آوردن از پیروزی هایشان در خطوط تاناپ و ترک استریم، گزینه های تازه ای بر میز کار بردی محمد اف بگذارند.

حمایت آمریکا از کاهش وابستگی اروپا به روسیه

اتحادیه اروپا 53 درصد از انرژی مورد احتیاج خود را از خارج وارد می نماید و گازپروم روسیه، بزرگترین تامین نماینده گاز اروپا است. اما همکاری چند سال اخیر ترکیه و جمهوری آذربایجان، منجر به آن شد که گاز کناره های خزر، از خط تاناپ به ترکیه و از آنجا به ایتالیا منتقل گردد و علاوه بر این، خط ترک استریم نیز از روسیه و از ژرفای آب های دریای سیاه به ترکیه و از آنجا به اروپا رسیده و این به خودی خود، نشان دهنده تصویری است که در آن، سه کشور مهم یعنی روسیه، جمهوری و آذربایجان، منافع و وابستگی متقابل دارند و در عین حال، در بعضی حوزه ها می توانند با هم رقابت نمایند.

یکی از نکات سیاسی مهم در معادلات تامین انرژی اروپا، این است که در چند سال گذشته، موج اختلافات بین روسیه و اتحادیه اروپا و در همین حال اختلافات روسیه و ناتو، همیشه رو به افزایش بوده و این اختلافات، در خصوص اوکراین و کریمه به اوج رسید و این نقطه ای است که می تواند اردوغان و علی اف را به فکر ایده ها و رویاهای جدید بیندازد.

پروژه کریدور گاز جنوبی (South Gas Corridor) و انتقال گاز جمهوری آذربایجان به وسیله ترکیه به اروپا اهمیت ویژه ای دارد و گسترش کریدور گاز جنوبی با افزوده شدن منابع گازی دیگر امکان پذیر است.

برای اتصال ترکمنستان به راستا خط لوله انتقال گاز این کشور به اروپا، لازم است خط لوله انتقال گاز ترانس خزر تکمیل گردد که گاز ترکمنستان را از قلمرو آذربایجان به اروپا انتقال دهد.

با احداث این خط لوله، امکان انتقال گاز طبیعی بیشتری به اروپا به وسیله خط لوله گاز جنوبی فراهم شده و ترکیه هم از اجرای این پروژه حمایت می ­کند و کشورهای اروپایی قادر خواهند شد با استفاده از راستاهای گوناگون، نسبت به تامین انرژی خود اقدام نمایند و در این حلقه، آذربایجان می تواند نقش اتصال بین اروپا و آسیا را ایفا نماید.

آمریکایی ها به طور مداوم در موضوع انتقال گاز منطقه به بازارهای مصرف به ویژه در اروپا مداخله می نمایند. آنها می خواهند وابستگی اروپا به عرضه گاز روسیه کاهش یابد و به عبارتی دیگر، متحد مهم آمریکا، به دشمن مهم آمریکا، وابسته نباشد.

به همین خاطر واشنگتن از کشورهای دارنده ذخایر گاز در حوزه دریای خزر از جمله آذربایجان و ترکمنستان می خواهد گاز خود را به اروپا انتقال دهند. کار به جایی رسید که مجلس نمایندگان آمریکا لایحه ای به منظور مقابله با تامین انرژی اروپا از روسیه به تصویب رساند.

این لایحه با هدف کاهش وابستگی اروپا به گاز روسیه، افزایش رقابت در بازار، تشویق شرکت­های آمریکایی به سرمایه گذاری در زیرساخت­های انرژی در اروپا و افزایش صادرات انرژی و فن­ آوری از آمریکا تصویب شد و پیشنهاد شده تا یک میلیارد دلار برای زیرساخت­ ها و پروژه­ های مرتبط با رقابت با گاز روسیه اختصاص داده گردد. بنابراین به راحتی می توان پیش بینی کرد که اعمال محدودیت بر روسیه و ایران، از مهم ترین اهداف آمریکا در مداخله در معادلات انتقال و توزیع انرژی در آسیای میانه، قفقاز و اروپا است.

در خاتمه باید به این نکته مهم اشاره نمود که اگر چه در شرایط فعلی ظرفیت قابل توجهی برای ارتقای روابط ترکیه - آذربایجان- ترکمنستان به وجود آمده اما کل اهداف مالی این سه کشور، ارتباط مستقیمی با روینمودهای روسیه دارد و روسیه به عنوان یک بازیگر قدرتمند دنیای و منطقه ای، می تواند بر چند و چون همکاری های آنان اثر بگذارد.

،

آژانس مسافرتی: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه