موزه دولتی آرمیتاژ، سن پترزبورگ: گنجینه ای از هنر و تاریخ بشر
به گزارش آریا بلاگ، موزه دولتی آرمیتاژ (هِرمیتاژ) در قلب شهر سن پترزبورگ روسیه، در کنار رود باشکوه نِوا، به عنوان یکی از بزرگترین، قدیمیترین و برجستهترین موزههای هنر، تاریخ و فرهنگ بشری در جهان میدرخشد . این موزه که در مجموعهای از بناهای تاریخی باشکوه جای گرفته، با بیش از سه میلیون اثر هنری، روایتی جامع از تاریخ تمدن از عصر حجر تا دوران معاصر را به نمایش میگذارد و افتخار ملی روسیه به شمار میرود .
برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
تاریخچه: از خلوتگاه سلطنتی تا موزه جهانی
داستان آرمیتاژ در سال 1764 با کاترین کبیر، امپراتریس روسیه، آغاز شد . او با خریداری مجموعهای شامل بیش از 200 نقاشی از یک تاجر برلینی به نام یوهان ارنست گوتسکوفسکی، هسته اولیه این گنجینه عظیم را بنا نهاد . کاترین این مجموعه خصوصی را در بخشی از کاخ زمستانی به نام «هِرمیتاژ» (که در زبان فرانسه به معنای «خلوتگاه» یا «گوشه عزلت» است) نگهداری میکرد، زیرا در ابتدا تنها افراد معدودی اجازه تماشای این آثار را داشتند . با گذشت زمان، جانشینان کاترین با اعزام سفرا به پایتختهای اروپایی و خرید مجموعههای هنری برجسته، به گسترش این گنجینه ادامه دادند .
پس از انقلاب اکتبر 1917، موزه سلطنتی به مالکیت عمومی درآمد و کاخ زمستانی که پیشتر اقامتگاه رسمی تزارها بود، به یک موزه برای همگان تبدیل شد . دولت جدید بلشویکی مجموعههای هنری خصوصی و اشرافی را ملی اعلام کرد و بخش عظیمی از این آثار مصادرهشده به آرمیتاژ منتقل شد که دامنه و تنوع گنجینه موزه را به طرز چشمگیری گسترش داد . سرانجام در سال 1852، درهای آرمیتاژ به روی عموم مردم گشوده شد و به یکی از مهمترین مراکز فرهنگی جهان تبدیل گشت.
مجموعه معماری باشکوه آرمیتاژ
عظمت آرمیتاژ تنها به آثار هنری آن محدود نمیشود؛ بلکه خود مجموعه ساختمانهای آن یک شاهکار معماری است . این مجموعه از چندین بنای تاریخی متصل به هم در میدان کاخ تشکیل شده که هر یک نماینده دورهای از تاریخ و معماری روسیه هستند:
- کاخ زمستانی (1754-1762): این بنای عظیم و خیرهکننده که اقامتگاه رسمی تزارهای روسیه بود، ساختمان اصلی و نماد موزه آرمیتاژ است . کاخ زمستانی که توسط معمار ایتالیایی، بارتولومئو راسترلی، به سبک باروک روسی طراحی شده، با نمای سبز یشمی، سفید و طلایی خود، شکوه امپراتوری روسیه را به تصویر میکشد. این کاخ دارای حدود 1500 اتاق، 1786 در و 1945 پنجره است.
- آرمیتاژ کوچک (1764-1766): این بنا به دستور کاترین کبیر برای برگزاری مهمانیهای خصوصی و نگهداری از اولین آثار مجموعه هنریاش ساخته شد.
- آرمیتاژ بزرگ (قدیمی) (1771-1787): این ساختمان برای جای دادن به مجموعه در حال رشد کتابخانه و آثار هنری ساخته شد.
- آرمیتاژ جدید (1842-1851): این بنا به عنوان اولین ساختمان در روسیه که به طور خاص برای نمایش عمومی هنر ساخته شد، طراحی گردید.
- تئاتر آرمیتاژ (1783-1787): این تئاتر برای اجراهای خصوصی دربار ساخته شده بود.
- ساختمان ستاد کل (1819-1829): این بنای عظیم با نمای هلالیشکل به طول 580 متر، در مقابل کاخ زمستانی قرار دارد و یک شاهکار معماری نئوکلاسیک به شمار میرود . این ساختمان که توسط کارلو روسی طراحی شده، از دو بال شرقی و غربی تشکیل شده که توسط یک طاق نصرت سهگانه و باشکوه به هم متصل میشوند . این طاق، یادبود پیروزی روسیه بر ارتش ناپلئون در جنگ 1812 است . بال شرقی این ساختمان در سال 1993 به موزه آرمیتاژ واگذار شد و اکنون به فضای نمایش هنر مدرن اختصاص دارد .
گنجینهای بیکران از آثار هنری
موزه آرمیتاژ میزبان بزرگترین مجموعه نقاشی در جهان است و کلکسیونهای آن طیف وسیعی از فرهنگها و تمدنها را پوشش میدهد . تنها بخش کوچکی از این سه میلیون اثر به صورت دائمی به نمایش گذاشته میشود. مهمترین بخشهای این گنجینه عبارتند از:
شاهکارهای برجسته هنر اروپای غربی
این بخش که در حدود 120 اتاق به نمایش درآمده، یکی از غنیترین مجموعههای جهان است و آثاری از قرن 13 تا اوایل قرن 19 را شامل میشود .
میراث میکلآنژ: مجسمه «پسرک چمباتمهزده»
- تحلیل هنری: این مجسمه مرمرین که بین سالهای 1530 تا 1534 ساخته شده، تنها اثر میکلآنژ در روسیه است . این اثر ناتمام باقی مانده و رد ابزار سنگتراشی بر سطح آن، به بیننده اجازه میدهد فرآیند خلاقیت هنرمند را تصور کند .
- تاریخچه و دستیابی: این مجسمه در ابتدا برای تزئین مقبره خاندان مدیچی در فلورانس طراحی شده بود . کاترین کبیر این اثر را در سال 1785 خریداری کرد و در سال 1851 به موزه آرمیتاژ منتقل شد .
لبخندهای رازآلود داوینچی: «مادونای بنوا» و «مادونا لیتا»آرمیتاژ افتخار میزبانی دو اثر از معدود نقاشیهای باقیمانده از لئوناردو داوینچی را دارد.
- «مادونای بنوا» (Madonna with a Flower): این اثر که حدود سال 1478 خلق شده، یکی از اولین آثار مستقل لئوناردو است . این تابلو در سال 1914 از خانواده معمار معروف، لئون بنوا، خریداری شد .
- «مادونا لیتا» (Madonna Litta): این نقاشی که به حدود سال 1490 تعلق دارد، در سال 1865 از خاندان اشرافی لیتا در میلان خریداری شد .
اوج معنویت رامبراند: «بازگشت پسر مسرف»
- تحلیل هنری: این اثر که در سالهای پایانی عمر رامبراند (حدود 1668-1669) خلق شد، یکی از تأثیرگذارترین آثار تاریخ هنر به شمار میرود . رامبراند با استفاده استادانه از نور و سایه (کیاروسکورو)، صحنهای سرشار از شفقت، بخشش و رستگاری خلق میکند .
- تاریخچه و دستیابی: این شاهکار در سال 1766 به دستور کاترین کبیر از مجموعه دوک دانسون در پاریس خریداری شد .
شاهکارهای مکتب فلاندرز و دوران طلایی اسپانیاعلاوه بر گنجینه هنر ایتالیایی و هلندی، آرمیتاژ دارای شاهکارهای برجستهای از مکتب فلاندرز و دوران طلایی اسپانیا است که بسیاری از آنها توسط کاترین کبیر و جانشینانش خریداری شده بودند .
- مکتب فلاندرز: هنر باروک فلاندرز یکی از نقاط قوت مجموعه آرمیتاژ است .
- پیتر پل روبنس (Peter Paul Rubens): آرمیتاژ دارای کلکسیون قابل توجهی از آثار روبنس است که او را به یکی از هنرمندان کلیدی مجموعه تبدیل کرده است . از جمله شاهکارهای او میتوان به «پرسئوس آندرومدا را آزاد میکند» و «فرود از صلیب» اشاره کرد .
- آنتونی فان دایک (Anthony van Dyck): به عنوان شاگرد برجسته روبنس و یکی از بهترین پرترهنگاران قرن هفدهم، آثار فان دایک جایگاه ویژهای در موزه دارند . اهمیت آثار او به حدی است که یکی از تالارهای موزه به نام «تالار فان دایک» نامگذاری شده است .
- دوران طلایی اسپانیا (Siglo de Oro): هنر اسپانیا نیز با آثار هنرمندان برجستهای در آرمیتاژ نمایندگی میشود .
- ال گرکو (El Greco): اثر «حواریون پطرس و پولس» از این هنرمند در آرمیتاژ نگهداری میشود . این نقاشی با سبک منحصربهفرد و معنوی خود، ضعفهای انسانی قدیسان را به تصویر میکشد .
- دیهگو ولاسکز (Diego Velázquez): نقاشی «ناهار» (حدود 1617) که از دوران کاترین کبیر در مجموعه موزه قرار دارد، نمونهای از آثار اولیه این استاد بزرگ اسپانیایی است .
- فرانسیسکو گویا (Francisco Goya): آثار گویا نیز بخشی از مجموعه هنر اسپانیایی موزه را تشکیل میدهد .
- مکتب فلاندرز: هنر باروک فلاندرز یکی از نقاط قوت مجموعه آرمیتاژ است .
هنر پیشاتاریخی و فرهنگ اوراسیا
این بخش که در بال غربی کاخ زمستانی قرار دارد، آثاری شگفتانگیز از دوران پارینهسنگی تا عصر آهن را به نمایش میگذارد . این مجموعه به ویژه به خاطر گنجینههای کشفشده از گورهای باستانی (کورگانها) در منطقه آلتای سیبری شهرت دارد .
فرش پازیریک: قدیمیترین فرش جهاناین فرش که قدیمیترین فرش پرزدار جهان است، در سال 1949 توسط باستانشناس روس، سرگئی رودنکو، در یک گور یخزده سکایی در کوههای آلتای کشف شد . انجماد کامل باعث شد این فرش پس از حدود 2500 سال سالم باقی بماند . آزمایشهای رادیوکربن قدمت آن را به قرن پنجم پیش از میلاد، همزمان با دوره هخامنشیان، نسبت میدهند . نقوش سوارکاران آن شباهت انکارناپذیری با نقشبرجستههای هخامنشی در تخت جمشید دارد .
مجموعه طلای سکایی (Scythian Gold)آرمیتاژ بزرگترین کلکسیون طلای سکایی در جهان را در خود جای داده است . این گنجینهها عمدتاً از کورگانهای حاکمان سکایی کشف شدهاند و نمونههای برجستهای از «سبک حیوانی» هستند .
آثار باستانی کلاسیک
این مجموعه که عمدتاً در طبقه همکف آرمیتاژ قدیم و جدید قرار دارد، گنجینهای از هنر یونان و روم باستان را به نمایش میگذارد . این بخش که سنگ بنای آن توسط کاترین کبیر گذاشته شد، شامل مجسمههای مرمرین، ظروف سفالی و جواهرات است . یکی از مشهورترین آثار این بخش، مجسمه «ونوس تاروس» (Tauride Venus) است .
گالریهای گنجینه: اتاق طلا و اتاق الماس
این گالریهای حفاظتشده، مجموعهای خیرهکننده از جواهرات و اشیاء گرانبها را در خود جای دادهاند .
- اتاق طلا (Gold Room): این اتاق به نمایش گنجینههای باستانشناسی ساخته شده از طلا، از جمله مجموعه بینظیر طلای سکایی و یونان باستان، اختصاص دارد .
- اتاق الماس (Diamond Room): این اتاق به تاریخ هنر جواهرسازی از هزاره چهارم پیش از میلاد تا اوایل قرن بیستم میپردازد و میزبان جواهرات شخصی خاندان سلطنتی رومانوف است .
- تخممرغهای فابرژه: موزه آرمیتاژ دارای مجموعهای از آثار هنری و جواهرات ساختهشده توسط کارگاه پیتر کارل فابرژه است . با این حال، مجموعه اصلی جواهرات دولتی روسیه در «صندوق الماس کرملین» در مسکو نگهداری میشود .
مجموعه هنر مدرن در ساختمان ستاد کل
بال شرقی ساختمان ستاد کل به هنر اروپایی از قرن نوزدهم تا بیست و یکم اختصاص دارد . شهرت جهانی این بخش به دلیل میزبانی از مجموعه بینظیر هنر امپرسیونیسم و پستامپرسیونیسم است .
- منشأ مجموعه: هسته اصلی این گنجینه از ملیسازی مجموعههای بینظیر دو بازرگان مسکویی، سرگئی شچوکین و ایوان موروزوف، پس از انقلاب 1917 شکل گرفت . این دو مجموعه ابتدا در «موزه هنر نوین غربی» مسکو به نمایش درآمدند، اما پس از تعطیلی این موزه در سال 1948، گنجینه آن میان آرمیتاژ و موزه پوشکین مسکو تقسیم شد .
- شاهکارها: این انتقال، آرمیتاژ را صاحب شاهکارهایی چون «رقص» اثر آنری ماتیس، «کافه شبانه» اثر ونسان ون گوگ، آثار متعدد پل گوگن، و حدود 40 اثر از دوره کوبیسم پابلو پیکاسو کرد . همچنین آثاری از کلود مونه، آگوست رنوار، پل سزان و واسیلی کاندینسکی در این بخش قرار دارد .
آرمیتاژ در دوران معاصر: نقش جهانی و مراکز وابسته
امروزه موزه آرمیتاژ یک نماد فرهنگی ملی برای روسیه و یک مرکز فعال علمی و فرهنگی در سطح جهان است . این موزه با برگزاری نمایشگاهها و گسترش دسترسی دیجیتال، نقشی کلیدی در دیپلماسی فرهنگی ایفا میکند . آرمیتاژ چندین مرکز وابسته در داخل روسیه (کازان، ویبورگ، اومسک) و یک مرکز پژوهشی در ونیز دارد . همکاری با شعبه آمستردام (اکنون موزه H'ART) در سال 2022 قطع شد .
اطلاعات بازدید
- مکان: میدان کاخ، در قلب تاریخی سن پترزبورگ .
- دسترسی: از طریق مترو (ایستگاههای آدمیرال تسکایا و نوسکی پراسپکت)، اتوبوس و تراموا.
- ساعات بازدید: موزه در تمام روزهای هفته به جز دوشنبهها باز است.
- نکته جالب: تخمین زده میشود اگر برای تماشای هر اثر در موزه آرمیتاژ تنها یک دقیقه وقت بگذارید، بیش از 11 سال طول میکشد تا تمام مجموعه را ببینید!
خلاصه
موزه دولتی آرمیتاژ در سن پترزبورگ، که در سال 1764 توسط کاترین کبیر تأسیس شد، یکی از بزرگترین و معتبرترین موزههای جهان است . این موزه در مجموعهای از شش ساختمان تاریخی، شامل کاخ زمستانی و ساختمان ستاد کل، قرار دارد . آرمیتاژ با بیش از سه میلیون اثر، گنجینهای از هنر و فرهنگ جهانی را در خود جای داده است . مجموعه هنر اروپای غربی آن نه تنها به خاطر شاهکارهایی چون «پسرک چمباتمهزده» میکلآنژ، نقاشیهای داوینچی و «بازگشت پسر مسرف» رامبراند شهرت دارد، بلکه میزبان آثار برجستهای از مکاتب فلاندر و اسپانیا، از جمله روبنس، فان دایک و ال گرکو است . بخش هنر پیشاتاریخی آن شامل فرش پازیریک (قدیمیترین فرش جهان) و بزرگترین مجموعه طلای سکایی است . مجموعه مشهور امپرسیونیسم و پستامپرسیونیسم موزه (شامل آثار ماتیس، پیکاسو، ون گوگ) که در ساختمان ستاد کل به نمایش درآمده، عمدتاً از ملیسازی کلکسیونهای خصوصی شچوکین و موروزوف پس از انقلاب 1917 شکل گرفته است . آرمیتاژ به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ روسیه، نقشی فعال در دیپلماسی فرهنگی جهانی ایفا میکند .