ورود به باشگاه سازندگان واکسن کرونا و درخواست کشورها از ایران - آریا بلاگ

به گزارش خبرنگاران به نقل از ایسنا، کرونا اعلام وجود کرد تا نشان دهد با تمام پیشرفت هایی که در سیستم بهداشتی و درمانی جهان اتفاق افتاده، طبیعت باز هم می تواند بشر را دچار چالش های جدی کند؛ چالش هایی که حیات را در کره خاکی با خطر روبرو می نماید. حالا ویروسی چموش می خواست عیار و توانایی کشور ها را در مدیریت یک پاندمی آن هم در قرن بیست ویکم بسنجد و کشوری که نادیده اش گرفته یا نسبت به حضورش بی تفاوت بود، در گرداب بیماری و مرگ گیر می افتاد. بر همین اساس هم بود که در ابتدا کشور هایی که کرونا را جدی نگرفتند، مرگ های چند صدتایی و حتی چند هزارتایی را تجربه کردند.

در ایران هم کرونا با وجود تمام تمهیداتی که قبل از ورود و اعلام رسمی ویروس در کشورمان اندیشیده شده بود، اعم از توقف پرواز ها از و به چین، کنترل و پایش مرز ها و مسافران ورودی به کشور و... بالاخره وارد ایران شد. هر چند که البته به گفته مسئولان بهداشت و درمان کشور ویروس ها احتیاج به پاسپورت و ویزا ندارند و دیر یا زود از مرز ها گذشته و خود را به سرزمین های مختلف می رسانند. به هر حال داستان کرونا هم در کشورمان با اعلام رسمی وزارت بهداشت مبنی بر شناسایی دو مورد کرونا مثبت در قم، از تاریخ 30 بهمن ماه 1398 آغاز شد.

کرونا، تحریم و جنگ مالی در ایران

با شیوع پاندمی کووید-19 در ایران، مشکل فقط ویروسی به نام کرونا نبود، بلکه کشورمان با چالش های متعددی از جمله تحریم های آمریکایی، فشار های بین المللی و... روبرو بود. در حالی که کادر درمان و بیماران به علت کمبود لباس های محافظتی، ماسک، اکسیژن ساز و... در تنگنا بودند، کشور های مختلف به علت تحریم های آمریکا از یاری به ایران دریغ می کردند. بر همین اساس هم بود که وزیر بهداشت بار ها و بار ها مدیریت کرونا را در کشور به شنا در اقیانوس بلا، آن هم با دست های بسته توصیف و البته اعلام نموده که چشم های ایران در این اقیانوس باز بود؛ چراکه ایران خیلی زود توانست کمبود ها را در این عرصه جبران کند.

سال سختِ کرونا

بر همین اساس هم وزیر بهداشت بار ها اعلام نموده بود که سال سختی داشتیم و در کنار سختی های ناشی از ناجوانمردی های تحریم های ظالمانه و خزانه خالی، فشار های فراوانی را به علت کووید 19 تحمل کردیم و در اوایل پاندمی حتی برای تهیه ماسک و لباس برای مدافعین سلامت با مشکل روبرو بودیم و از هرکجای جهان هم که می خواستیم تجهیزات بیاوریم با سختی و ظلم مضاعف روبرو بودیم. برای تامین و جابجایی ماسک N 95 در روز های اول همه جهان را زیر و رو می کردیم و بعد که این تجهیزات می آمدند در فلان فرودگاه، اقلام را بلوکه می کردند.

وزیر بهداشت تاکید نمود که با این حال در عرض 55 روز از یک واردنماینده ماسک و تجهیزات تبدیل به یک فراوری نماینده و سپس یک صادر نماینده شدیم. بعلاوه در اوج تحریم و بی پولی و فشار های بین المللی، دست به سمت جایی دراز نکردیم، دارو هایی مانند رمدسیویر و فاویپیراویر را دو ماهه در این سرزمین ساختیم و این را به سازمان جهانی بهداشت بیان کردیم که باور نمی کردند.

جنگ واکسن

مرحله بعد اما، جنگ بر سر واکسن بود. واکسنی که در ابتدای کرونا واکسن سازان جهان کار بر روی آن را آغاز نموده بودند، اما از همان ابتدا معین بود که اگر واکسن موثری هم در جهان علیه کووید-19 ساخته گردد، با وجود تحریم های آمریکایی که برخلاف گفته های آمریکایی ها در واردات دارو و تجهیزات پزشکی به کشورمان هم مشکل ساز شده بود، به آسانی به ایران نخواهد آمد. به طوری که وزیر بهداشت در این زمینه بیان کرد که نمی دانید که در یکسال گذشته ما چه کشیدیم. از کشور هایی که خودشان را دوست ما می دانستند به دری نبود که نزنیم که واکسن تهیه کنیم. تازه برخی ها که دوست ما بودند گفتند واکسن را مستقیم به شما نمی دهیم، می دهیم به فلان کشور تا بدهد به فلان کشور و یک مُحَلِلی پیدا گردد در داخل تا نام ما لو نرود که آمریکا به ما فشار آورد.

در عین حال ایران حاضر نبود که جمعیت کشور را وارد فاز های آزمایشی واکسن های خارجی کند. به طوری که وزیر بهداشت در این زمینه صراحتا بیان کرد که از کشور ها خواستیم برای ساخت واکسن با ما کار نمایند، ذره ذره با آن ها پیش رفتیم و وقتی به فاز تحقیقات رسیدند خواستند در ایران تست نمایند که گفتیم ما زیر بار نمی رویم. کشور های منطقه که می گویند واکسن زدند، در کلینیکال ترایال واکسن سایر کشور ها شرکت کردند، اما ما قبول نکردیم مردم ما تحت آزمایش واکسنی قرار گیرند. با این حال گفتیم که به یک شرط حاضر به همکاری هستیم که بیایید و باهم واکسن بسازیم، اما تنها کشوری که در انتقال دانش فنی با ما کنار آمد کوبایی ها بودند که تازه آن هم فاز یک و دو در کشور خودشان طی شد و فاز سوم را در ایران انجام دادیم؛ بنابراین راستا اصلی تامین واکسن برای واکسیناسیون همگانی در کشور فراوری داخلی یا فراوری مشترک واکسن در نظر گرفته شد و فراورینمایندگان، برای فراوری واکسن کرونا در کشور آستین بالا زدند.

ورود واکسن سازان ایرانی به عرصه ساخت واکسن کرونا

به این ترتیب بود که واکسن سازان ایرانی یکی بعد از دیگری وارد عرصه ساخت واکسنی علیه کرونا آن هم در پلتفرم های مختلف شدند و بعد از انجام مطالعات و آزمایشات اولیه و نتایج پیروز آزمایش های حیوانی، وارد حوزه مطالعه بالینی واکسن ها شدند. مجموعه هایی مانند برکت، انستیتو پاستور ایران، موسسه سرم سازی رازی و... هر کدام در پلتفرم های مختلف برای فراوری واکسن ایرانی کرونا اقدام کردند. بر همین اساس بود که وزیر بهداشت در تاریخ 9 دی ماه 1399 در مرنام آغاز تست انسانی واکسن کرونای ایرانی برکت، بیان کرد که ما 100 سال است که در منطقه واکسن ساز هستیم. کسانی که فکر می نمایند اولین بار داریم واکسنی را تزریق می کنیم، بسیار در اشتباه هستند. در سال 1299 انستیتو پاستور داشتیم و در سال 1303 انستیتو رازی را داشتیم، تمام مردم دوران زندگی شان را با واکسن های ایرانی آغاز کردند. ما اولین واکسن ساز آسیا بودیم و ما بودیم که به بسیاری از کشور های جهان و منطقه واکسن صادر می کردیم.

به این ترتیب واکسن سازی علیه کرونا در کشور پا گرفت، موسسه برکت با واکسن کووایران برکت، موسسه رازی با واکسن کووپارس، انستیتو پاستور با واکسن پاستوکووک که به صورت فراوری مشترک با کوباست، واکسن فخرا در مجموعه وزارت دفاع و... پیش رفتند و نهایتا در تاریخ 24 خرداد ماه 1400 وزیر بهداشت از صدور مجوز مصرف اضطراری واکسن ایرانی کرونا کووایران برکت اطلاع داد و به این ترتیب ایران به باشگاه واکسن سازان کرونا در جهان پیوست. در عین حال وزیر بهداشت بیان کرد که به زودی مجوز مصرف اضطراری واکسن پاستوکووک هم صادر خواهد شد.

ورود ایران به باشگاه واکسن سازان کرونا

دکتر کیانوش جهانپور-سخنگوی سازمان غذا و داروی کشورمان در این زمینه به ایسنا، می گوید: ورود به باشگاه واکسن سازان جهان اتفاق بزرگی بود که شاید در همه یک قرن گذشته در کشور ما این اتفاق رخ نداده بود. به این صورت که حداقل یک واکسن را از صفر تا 100 توسعه داده و در مقیاس صنعتی به فراوری انبوه برسانیم. این اتفاق بسیار بزرگی است که هم موجب افتخار ملی بود و هم نشان دهنده درستی راهبرد ها و برنامه ریزی هایی بود که در این حوزه صورت گرفته است که باعث شد ما جزو شش یا هفت کشوری شویم که در جهان تا امروز توانستند واکسن کرونا فراوری نمایند و آن را به فراوری صنعتی برسانند. این اقدام، نشان دهنده توان فناوری سلامت، صنایع دارویی و حوزه علوم پزشکی در ایران است.

وی می افزاید: ما با توجه به زیرساخت های در نظر گرفته شده و اینکه در ماه های آینده حتی درباره فراوری مواد اولیه و جانبی هم به نوعی ممکن است مستقل شویم، زمینه بسیار خوبی برای صادرات به جهان خواهیم داشت. البته با توجه به مزیت نسبی واکسن مان، یعنی هم کیفیت بالای واکسن ایرانی هم ایمنی، بی خطری و ایمنی زایی مطلوب آن و فراوری انبوه و مقیاس وسیعی که خواهد داشت، در ماه های آینده قطعا مشتریان متعددی برای این واکسن و واکسن های مشابه در ایران خواهیم داشت.

درخواست کشور ها برای دریافت واکسن ایرانی کرونا

جهانپور اظهار می نماید که مکرر به صورت هفتگی درخواست هایی از کشور های مختلف جهان مبنی بر خرید واکسن ایران وجود دارد، اما طبیعتا فراوری داخلی در ماه های اولیه بیشتر مصروف واکسیناسیون در داخل کشور خواهد شد، اما این آمادگی وجود دارد که هم به صورت فراوری مشترک و انتقال فناوری در کشور های مختلف، واکسن ایرانی انتقال پیدا کند و هم اینکه مازاد بر مصرف و ظرفیت واکسیناسیون کشور هم در اختیار کشور های دوست، همسایه و بعد سایر کشور ها قرار گیرد. به طور میانگین هفته ای یک یا دو کشور تقاضای رسمی خودشان را در این زمینه به دفتر همکاری های بین المللی وزرات بهداشت ارسال می نمایند.

آمادگی ایران برای انتقال دانش فنی واکسن های ملی

جهانپور ادامه می دهد: این آمادگی از طرف ایران وجود دارد که انتقال دانش فنی واکسن به کشور های دیگر اتفاق بیفتد و بسیاری از کشور ها می توانند در هفته ها و ماه های آینده از ظرفیت ایران برای انتقال دانش و فناوری استفاده نموده و به صورت فراوری مشترک یا فراوری قراردادی واکسن های ایرانی را در کشور خودشان فراوری نمایند. ایران سعی می نماید که با نگاه انسان محبت آمیز و رویکرد بهداشتی و انسانی به موضوع، این تسهیلات را برای این کشور ها فراهم کند و بعضا همین کشور ها در حال مذاکره با شرکت های فراورینماینده واکسن های ایران برای انتقال تکنولوژی و فراوری مشترک هستند.

شرایط فراوری واکسن های ایرانی

در عین حال جهانپور درباره شرایط واکسن های فراوری داخلی می گوید: در حال حاضر درباره فراوری داخلی هم که خوشبختانه مطابق برنامه قبلی حداقل تا امروز یک واکسن مجوز مصرف اضطراری گرفته که واکسن کووایران برکت است که فراوری آن آغاز شده و هر ماه هم فراوری آن افزایش پیدا می نماید. برکت در ماه اول تا سه میلیون دوز می تواند فراوری کند و احتمالا سه ماهه اول یعنی تا خاتمه شهریور بین 30 تا 50 میلیون دوز از این واکسن می تواند تامین گردد که اگر این عدد محقق گردد، قابل قبول بوده و بخش زیادی از احتیاج کشور را برطرف می نماید.

به گفته وی، واکسن پاستوکووک انستیتو پاستور ایران هم در آستانه صدور مجوز مصرف اضطراری است. واکسن پاستوکووک هم ماهانه یک میلیون دوز در سه ماه اول، بعد در سه ماه دوم ماهانه دو میلیون دوز و در سه ماهه سوم احتمالا ماهانه سه میلیون دوز بتواند تحویل دهد. علاوه بر این واکسن های کووپارس رازی، فخرا و اسپایکوژن هم احتمالا تا اواخر تابستان در صورتی که کارآزمایی بالینی شان پیروز باشد، مجوز مصرف اضطراری می گیرند و به فراوری انبوه خواهند رسید.